Con người có thể xử lý các câu văn ngắn và giải những phép toán trước khi họ nhận thức được các chữ và con số trước mắt mình, theo một nghiên cứu mới. Điều này cho thấy, chúng ta thực sự không cần hoàn toàn ở trạng thái có ý thức để thực hiện các nhiệm vụ có quy tắc như đọc và số học.
Theo trang Live Science, trong một loạt các thử nghiệm tại Đại học Jerusalem của người Do Thái, hơn 300 sinh viên tình nguyện đã được cho tiếp xúc vô thức với các câu chữ và phép toán thông qua một kỹ thuật nghiên cứu có tên gọi Ức chế chớp nhoáng liên tục (CFS).
Bằng phương pháp CFS, một hình ảnh tĩnh xuất hiện trước một mắt trong khi các hình ảnh thay đổi nhanh chóng, lóe qua trước mắt kia của đối tượng nghiên cứu. Ban đầu, các hình ảnh thay đổi liên tục chi phối sự chú ý của chủ thể, khiến hình ảnh tĩnh đi vào tiềm thức trước khi xuất hiện đột ngột trong ý thức.
Trong phần đầu tiên của nghiên cứu, một mắt của người tình nguyện được cho xem một cụm từ hoặc câu tĩnh trong khi mắt còn lại vẫn được cho nhìn chớp nhoáng cụm từ hoặc câu đó nhưng với hình dạng, màu sắc khác nhau thay đổi liên tục. Các đối tượng nghiên cứu được yêu cầu bấm chuông ngay khi họ nhận ra các câu từ.
Kết quả là, việc nhận diện thường mất khoảng 1 giây, nhưng đối với những cụm từ mang nghĩa tiêu cực như “buôn bán người” và các câu vô nghĩa như “Tôi là cà phê”, quá trình này diễn ra nhanh hơn so với việc nhận diện các cụm từ mang nghĩa tích cực và câu chữ mạch lạc hơn như “Tôi là quần áo”.
Trong phần hai của nghiên cứu, nhóm tác giả kiểm tra xem bộ não vô ý thức xử lý các vấn đề toán học như thế nào. Cũng với phương pháp CFS, họ đã cho các đối tượng nghiên cứu tiếp xúc tiềm thức với những phép toán 3 con số như “9 – 3 – 4” trong 2 giây hoặc ngắn hơn. Sau đó, những người tình nguyện được cho xem một con số (không dùng CFS gây nhiễu) và yêu cầu đọc to nó. Kết quả là, họ đọc to con số là đáp án đúng của phép toán trước đó nhanh hơn bất kỳ con số nào khác. Chẳng hạn như, sau khi xem phép toán “9 – 3 – 4”, các sinh viên sẽ đọc to số “2” nhanh hơn những con số khác. Điều hé lộ, họ đã giải được phép toán trong tiềm thức và có câu trả lời sẵn sàng bật ra.
Các nghiên cứu khác gần đây từng chi ra rằng, con người có thể thực hiện một cách vô thức những nhiệm vụ vốn thường gắn với trạng thái có ý thức như đọc và hình thành trực giác. Nghiên cứu mới đã bổ sung thêm bằng chứng về khả năng thực hiện các hoạt động phức tạp, tuân theo quy tắc của bộ não ở trạng thái vô thức.
Nhà tâm lý học Ran Hassin, một thành viên nhóm nghiên cứu, tuyên bố kết quả công trình của họ ám chỉ, các giả thuyết hiện nay về những quá trình vô thức trong bộ não người cần phải được chỉnh sửa lại.
“Những điều chỉnh này sẽ đưa chúng ta tiến gần hơn tới việc giải quyết một trong những bí ẩn khoa học lớn nhất của thế kỷ 21: Các chức năng của ý thức của con người là gì?”, ông Hassin nói thêm.
