Chim biết khiêu vũ như người

Từ trước tới nay giới khoa học cho rằng chỉ có con người biết nhảy múa. Nhưng một nghiên cứu gần đây chứng minh rằng những con vẹt cũng lắc đầu, giậm chân, di chuyển và xoay cơ thể theo điệu nhạc. 

Hàng triệu người đã vào xem những đoạn video về hai con vẹt mào nhảy múa theo điệu nhạc trên trang YouTube do các nhà nghiên cứu của Viện Khoa học thần kinh Mỹ đưa lên. Chỉ trong một thời gian ngắn hai chú vẹt có tên Alex và Snowball đã trở nên nổi tiếng.

Adena Schachner, sinh viên Đại học Harvard và một số đồng môn quyết định tìm hiểu khả năng khiêu vũ của chim bằng cách theo dõi hai con vẹt. Họ nhận thấy chúng giậm chân theo đúng nhịp điệu của nhạc. Khi nhịp độ của nhạc (số nhịp đánh trong một phút) tăng lên hoặc giảm xuống, số lần giậm chân của vẹt trong một phút cũng tăng hoặc giảm tương ứng.

“Chúng tôi thực sự ngạc nhiên trước khả năng nhận biết nhịp độ âm nhạc của chúng”, Schachner phát biểu. Phát hiện này có thể giúp chúng ta hiểu rõ quá trình con người biến những bước nhảy đơn giản thành các điệu nhảy phức tạp như waltz hay chachacha.

Trong khi đó, nhảy múa vốn vẫn được coi là hành vi “độc quyền” của con người vì giới khoa học chưa tìm ra bằng chứng thuyết phục nào cho thấy những động vật có họ hàng với chúng ta như tinh tinh, vượn, khỉ có thể giậm chân hay lắc lư theo nhạc. Chó, mèo, lợn, gà và nhiều vật nuôi khác cũng thường xuyên được “thưởng thức” âm nhạc vì chúng sống gần người, song cũng chưa có bằng chứng nào cho thấy chúng biết nhảy.

“Chúng tôi phân tích cử động của hai con vẹt Alex, Snowball và nhận thấy thao tác giậm chân, lắc đầu hay xoay thân của chúng được thực hiện theo giai điệu của bản nhạc. Hai con chim không hề cử động một cách tùy tiện. Đây là bằng chứng cho thấy chúng có khả năng đồng bộ hóa chuyển động của cơ thể với giai điệu của bản nhạc, điều mà con người chưa từng quan sát được ở các loài động vật khác”, Schachner nói thêm.

Theo nhóm nghiên cứu, vẹt biết khiêu vũ vì chúng cũng có khả năng bắt chước thanh âm giống như con người. Mới đây một số nhà động vật học cho rằng những động vật có khả năng bắt chước thanh âm thì cũng biết thực hiện các cử động theo giai điệu nhạc. Cả hai kỹ năng này đều được điều khiển bởi cùng một cơ chế trong não. Để bắt chước thanh âm và nhảy múa, chúng ta cần phải nghe một âm thanh, đồng thời theo dõi cả hai loại kết quả (âm thanh mà chúng ta tạo ra và thao tác giậm chân) và âm thanh vào đôi tai.

Để kiểm tra tính đúng đắn của giả thiết trên, Schachner và cộng sự tìm kiếm dữ liệu video về hành vi bắt chước của động vật trên trang YouTube. Một số đoạn video được làm giả, nghĩa là người ta cho động vật nhảy múa rồi chèn nhạc vào đoạn phim sao cho giai điệu khớp với cử động của chúng. Sau khi loại bỏ những đoạn video giả, nhóm nghiên cứu nhận thấy 14 loài vẹt và một loài voi có thể bắt chước thanh âm và duy trì tốc độ nhảy theo giai điệu bản nhạc.

“Dữ liệu mà chúng tôi có được cho thấy rất có thể loài người biết nhảy trước khi biết bắt chước thanh âm. Ban đầu một vài cơ chế nào đó trong não giúp chúng ta nhảy múa, sau đó cho phép chúng ta bắt chước âm thanh”, Schachner nhận xét.