Chuột – bạn đồng hành “thân thiết” của con người

Qua phân tích bộ gen đơn bội của nhiều mẫu chuột đồng trên thế giới, người ta có thể tìm lại các dấu hiệu của 4 thời kì bùng nổ phát triển của loài gặm nhấm này tương ứng theo đó là những thay đổi to lớn trong lịch sử loài người.

Rattus Rattus là tên khoa học của loài chuột đồng nổi tiếng qua các bài thơ ngụ ngôn của Jean de la Fontaine. Không quá dễ thương như người ta tưởng, chính loài chuột đã “nhúng tay” vào một số thảm kịch trong lịch sử loài người như:dịch hạch, sốt chấy rận, bệnh trùng xoắn móc câu… Hơn nữa loài gặm nhấm đáng ghét này đã quậy phá loài người chúng ta trong một thời gian dài ngay từ xa xưa. Qua xét nghiệm ti lạp thể của ADN từ 170 mẫu chuột thuộc 32 nước, các nhà di truyền học đã xác định có 6 dòng chuột Rattus hiện đại xuất phát từ 1 loài chuột cổ tồ

Chuột đồng – bạn “đồng hành” của loài người từ 20.000 năm trước (Ảnh: Nouvelobs.com)

n tại cách đây 20.000 năm ở Ấn Độ và nhanh chóng phát triển ra vùng Trung Đông rồi đến Châu Âu.

Cuộc xâm lăng đầu tiên này tương ứng với với sự phồn thịnh của các nền văn minh cổ, tiếp đến thời kì đồ đồng, theo các nhà sử học, đó là thời kì bắt đầu của các trao đổi “thương mại”. Sau này loài chuột cũng “thôn tính” nốt phần còn lại của Châu Phi, Châu Mĩ và Australia tương ứng theo những khám phá vùng đất mới của loài người. Một dòng chuột khác ở Đông Á cũng đã di cư từ Đài Loan đến Nhật, từ Philippines đến tận vùng Micronesia cách đây 3500 năm tương ứng với thời kì định hình dân cư trên đảo ở Châu Á của con người.

Còn các dòng chuột khác, thích “định cư” hơn, đã ở lại sống tại “quê hương” chúng (Himalaya, Thái Lan, Đồng Bằng Châu thổ sông Mê Kông và Indonesia). Việc giải mã di truyền trên giải thích được lý do các bệnh truyền nhiễm do chuột gây ra có thể thường gặp hơn ở một số khu vực so với các khu vực còn lại trên thế giới. Từ đó chúng ta đưa ra kết luận rằng mỗi loài chuột có thể sở hữu một bộ phận mang ký sinh trùng, vi trùng riêng của chúng. Giả thuyết trên còn cần chờ các nghiên cứu sâu hơn kết luận, tuy nhiên nếu chính xác nó có thể phục vụ cho việc dự đoán và khống chế nhiều bệnh dịch trong tương lai.