Cơn sốt 2007

Hiện tượng El Nino cùng với hiệu ứng nhà kính mức độ cao sẽ biến năm 2007 thành năm nóng nhất chưa từng có.

Hiện tượng toàn cầu nóng dần lên dường như là một nỗi lo quá xa vời, hay quá mơ hồ. Ta thường xem những cảnh báo dạng này như một trò bói toán bằng máy tính luôn luôn sai lầm như tin dự báo thời tiết. Trong những ngày se lạnh giáp Tết, vài độ C ấm hơn có lẽ lại là điều hay! Nhưng các khoa học gia thì suy nghĩ khác.

Theo các nhà dự báo Anh, năm 2007 có khả năng nhiệt độ trung bình dài hạn 140C (tính từ 1961 đến 1990) sẽ tăng thêm 0,540 nữa. Năm nóng kỷ lục hiện nay là năm 1998 với 0,520C cao hơn nhiệt độ trung bình nói trên. Đây là năm thứ 7 liên tiếp Trung tâm Nghiên cứu biến đổi khí hậu Hadley của Bộ Khí tượng Anh ở Devon phát hành các dự báo của họ. Trong những năm qua, dự báo từ Trung tâm Hadley nổi tiếng là cực kỳ chính xác với sai số chỉ trong khoảng 0,060C.

Theo chuyên gia David Parker thuộc trung tâm Hadley, có xác suất đến 60% cho thấy năm 2007 sẽ là năm toàn cầu nóng hơn cả năm 1998. Những con số tính toán mới đã bổ sung thêm bằng chứng chồng chất về hiện tượng trái đất nóng lên và ngày càng tồi tệ hơn.

Năm của El Nino

Parker cho biết nhiệt độ kỷ lục của năm 2007 bắt nguồn từ dạng thức thời tiết El Nino đang di chuyển bên trên lớp khí nóng bao quanh Trái đất do hiệu ứng nhà kính tạo ra. El Nino là hiện tượng nóng lên theo chu kỳ của vùng biển Thái Bình Dương ngoài khơi vùng duyên hải tây bắc của Nam Mỹ gây ảnh hưởng đến khí hậu toàn cầu. Parker cho biết: “Hiện tượng El Nino sẽ làm cho bầu không khí đã nóng càng thêm nóng và hơi nóng sẽ được gió thổi lan đi khắp thế giới”.

Các nhà khoa học tin rằng các loại khí do hiệu ứng nhà kính tạo ra – chẳng hạn như carbon dioxide sinh ra từ việc đốt cháy than và dầu mỏ – đang làm cho nhiệt độ toàn cầu cứ sau một thập niên lại nóng thêm 0,20 C. Cho nên khi hiện tượng El Nino lại kết kết hợp với hiệu ứng nhà kính thì hiện tượng nóng kỷ lục của năm 2007 là điều dễ đoán trước. Điều này đã xảy ra cho năm 1998 trước đây.

Thomas Karl – giám đốc Trung tâm Dữ liệu khí hậu quốc gia thuộc Cục Khí quyển và đại dương quốc gia của Mỹ ở Asheville, bang North Carolina – cũng đồng tình với những dự báo không lạc quan từ nước Anh. Theo Karl, cứ mỗi chu kỳ kế tiếp của hiện tượng El Nino thì một năm nóng phá kỷ lục cũ lại có thể xuất hiện. Nhưng Karl cũng cho biết thêm: “Hàng loạt vụ núi lửa phun trào liên tiếp trong thời gian gần đây tung vào khí quyển những đám mây khói nóng cũng có khả năng làm xáo trộn các số liệu dự báo”.

Nghe có vẻ đáng mừng đấy! Nhưng Trái đất đã có nhiều dấu hiệu báo động. Từ Alaska ở Bắc cực đến những đỉnh núi tuyết trên dãy Andes ở Nam Mỹ, thế giới đang nóng lên và nóng nhanh. Những vùng lạnh lẽo nhất, xa xôi nhất lại là những khu vực bộc lộ hiện tượng này rõ nhất. Kết quả không có gì khả quan. Băng tan rã, sông cạn dần, các bờ biển bị xâm thực đe doạ nhiều cộng đồng dân cư. Các quần thể thực vật và động vật cũng đang cảm nhận cái nóng âm ỉ dâng lên. Đó không phải dự báo trên trời; đó là thực tế ngay dưới mặt đất.

Cơn sốt toàn cầu

Những thay đổi của Trái đất phần lớn khuất mắt chúng ta. Nhưng đừng xem đó chỉ là những hiện tượng thoáng qua của tự nhiên. “Chính chúng ta hiện nay đã trở thành những tác nhân địa chất”, nhà khoa học khí tượng George Philander của Đại học Princeton (Mỹ) nói. “Chính chúng ta đã có khả năng tác động đến những tiến trình xác định khí hậu”.

Thực tế thì con người đang phủ quanh hành tinh của chính mình những tấm chăn dày nhốt chặt bên dưới những cơn sốt âm ỉ. Bao thế kỷ qua, chúng ta đã phá rừng, đốt than, dầu, xăng, và xả vào không khí đầy carbon dioxide cùng những chất khí tích tụ nhiệt khác với tốc độ nhanh hơn khả năng hấp thụ của cây xanh và đại dương. Hoạt động của con người mới là tác nhân chính của cơn sốt toàn cầu. Những tác động của tự nhiên như núi lửa không thể lý giải cho mọi chuyện.

Khi lượng carbon dioxide trong khí quyển tiếp tục tăng, nhiệt độ toàn cầu cũng tăng theo. Báo cáo của Hội thảo liên chính phủ về biến đổi khí hậu (Intergovernment Panel of Climate Change) do Liên Hiệp Quốc chủ trì từ năm 2001 đã tiên đoán nhiệt độ toàn cầu đến cuối thế kỷ 21 sẽ tăng từ 1,6 đến 5,5 độ C nữa. Theo Philander, tiếp tục “táy máy” với cái nhiệt kế địa cầu “không phải là việc làm khôn ngoan“.

Không thể phủ nhận hiện tượng trái đất nóng dần lên. Vấn đề thật sự là: Có bao nhiêu phần lỗi lầm của chúng ta trong cơn sốt hành tinh này, và chúng ta có sẵn sàng kìm hãm cái lòng tham khôn thoả với những loại nhiên liệu có nguồn gốc hoá thạch? Chỉ có chúng ta mới có thể làm hạ nhiệt cho Trái đất này.

Trần Ngọc Đăng