NASA phát triển hệ thống dự báo sóng thần mới

Một nhóm nghiên cứu của NASA vừa thành công trong việc thử nghiệm một hệ thống dự báo sóng thần nhờ dữ liệu GPS, giúp các nhà nghiên cứu đánh giá các trận động đất lớn và ước lượng chính xác kích thước của cơn sóng thần.

Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu “thời gian thực” từ mạng lưới các trạm Định vị toàn cầu (GDGPS). Mạng lưới có thể ước lượng vị trí của cơn sóng thần mỗi giây và phát hiện những chuyển động mặt đất nhỏ cỡ vài cm. Song, trưởng nhóm nghiên cứu phát biểu: “Thử nghiệm này thành công đã chứng tỏ rằng hệ thống GPS ven biển có hiệu quả trong việc dự báo kích cỡ của những đợt sóng thần”.

John LaBrecque, quản lý của chương trình Solid Earth and Natural Hazards của NASA nói: “Điều này cho phép các cơ quan chuyên trách đưa ra những cảnh báo tốt và sớm hơn nhằm cứu sống nhiều người và giảm thiểu những báo động sai không cần thiết, ảnh hưởng đến cuộc sống của những cư dân ven biển. Giá trị của việc kết hợp những quan sát thời gian thực nhờ sự chính xác GPS cùng những vệ tinh nhân tạo, những mô hình Trái Đất tiên tiến đã được chứng minh thành công”. 

Phương pháp dự báo của Song dựa trên vào dữ liệu từ những trạm GPS ven viển, gần tâm chấn động đất, cùng với thông tin về triền dốc từ thềm lục địa xuống đáy đại dương của địa phương đó để ước lượng năng lượng do những trận động đất dưới đáy biển tạo ra, nguồn gốc của các đợt sóng thần.

Những mô hình dự báo sóng thần trước đây dựa vào việc giả định mức độ thay đổi của đáy biển theo chiều dọc liên quan tới trận động đất. Lý thuyết này đã hoàn toàn thất bại trong quá khứ.

Hiện nay, lý thuyết của Song cho thấy, triền dốc từ thềm lục địa xuống đáy đại dương cũng góp phần tạo nên sức mạnh của những cơn sóng thần bằng cách chuyển năng lượng của động năng tới các đại đương.

Trận động đất xảy ra vào ngày 27/2, mạng lưới của trạm GDGPS của NASA ở Santiago, Chile đã phát hiện được sự chuyển động mặt đất của nó, vào khoảng 234 km từ tâm chấn của trận động đất. Những dữ liệu này đã được truyền tới hệ thống của Song trong vài phút của trận động đất, cho phép nó thu được các chuyện động dưới đáy biển.

Dựa trên những thông tin GPS, Song đã tính toán kỹ càng điểm bắt đầu nguồi năng lượng của cơn sóng thần. Đây là một cơn sóng thần có mức độ trung bình, khoảng 4,8/10. Kết luận của ông dựa trên thực tế là dữ liệu GPS chỉ phát hiện các chuyển động nhỏ trên mặt biển do việc truyền động năng từ ảnh hưởng trận động đất vào đại dương.

Các nhà khoa học của NASA sẽ tiếp tục cố gắng hoàn thiện hệ thống dự báo sóng thần trên, nhằm tránh được những hậu quả khôn lường và khủng khiếp từ sự giận dữ của biển cả.