Nhà ở – văn phòng “xanh” có thể hạn chế hiện tượng ấm nóng của Trái đất

Việc kết hợp hài hòa giữa thiết kế và sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng trong lĩnh vực xây dựng nhà ở có thể đóng vai trò then chốt trong việc cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, được coi là thủ phạm chủ yếu làm nhiệt độ Trái đất nóng lên.

Giám đốc Chương trình môi trường LHQ (UNEF) Achim Steiner đã nhận định như vậy trong báo cáo công bố ngày 29-3. Việc sử dụng hợp lý vật liệu bê tông, kim loại và gỗ trong xây dựng, và giảm bớt tiêu thụ điện năng đối với hệ thống thông gió, điều hòa nhiệt độ và chiếu sáng có thể giúp tiết kiệm hàng tỉ USD trong lĩnh vực nhà ở và văn phòng – chiếm tới 30-40% điện năng tiêu thụ của thế giới.

Trụ sở tòa án Wayne L. Morse ở bang Oregon được Hội đồng Nhà “Xanh” Mỹ cấp giấy chứng nhận vàng về việc sử dụng vật liệu tiết kiệm năng lượng và thiết kế thân thiện với môi trường năm 2006. (Ảnh: Reuters)

Theo báo cáo, các công trình nhà ở và văn phòng có thể đóng vai trò quan trọng trong cuộc đấu tranh chống tình trạng biến đổi khí hậu, mà không phải bao giờ cũng cần phải sử dụng đến các giải pháp kỹ thuật tốn kém. Những biện pháp tiết kiệm đơn giản như sử dụng ánh nắng mặt trời để đun nước nóng, dùng bóng đèn tiết kiệm điện (đèn compact), sử dụng hợp lý hệ thống thông gió tự nhiên và các đồ điện dân dụng tiết kiệm năng lượng cũng rất có hiệu quả.

Cơ quan Năng lượng quốc tế ước tính nếu vào năm 2010, toàn thế giới đều sử dụng bóng đèn compact thì sẽ giảm được 470 triệu tấn khí thải CO₂. Ngoài ra, cần tránh xây dựng những tòa nhà quá lớn vượt quá nhu cầu sử dụng. Theo tính toán, với các biện pháp tiết kiệm đơn giản, khu vực nhà ở và văn phòng mỗi năm có thể góp phần làm giảm 1,8 tỉ tấn CO₂, và nếu thi hành các biện pháp triệt để hơn, có thể giảm tới 2 tỉ tấn CO₂ thải ra môi trường, tức là gần gấp 3 lần lượng khí thải mà Nghị định thư Kyoto dự định cắt giảm.

Nghị định thư Kyoto yêu cầu 35 nước công nghiệp cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính chủ yếu bằng cách giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch trong các hoạt động công nghiệp, nhưng lại không đề ra biện pháp khuyến khích xây dựng những ngôi nhà thân thiện với môi trường, trong khi chính lĩnh vực nhà ở và văn phòng, cùng với ngành giao thông vận tải và nông nghiệp, lại góp phần khá lớn vào việc làm phát sinh khí CO₂.

Báo cáo của UNEF gợi ý các nước đang phát triển cần chú trọng vào việc xây dựng “những tòa nhà xanh”, bởi lẽ riêng Trung Quốc mỗi năm xây dựng thêm gần 2 tỉ m² vuông nhà mới. Tính tổng cộng, năng lượng sử dụng cho nhà ở vẫn chiếm phần lớn nhất. Báo cáo cũng gợi ý để tiết kiệm năng lượng, nên tăng cường sử dụng vật liệu gỗ thay vì dùng thép, nên tu bổ, cải tạo các tòa nhà cũ thay vì đập phá để thiết kế và xây dựng nhà mới. Báo cáo nêu ví dụ trường hợp châu Âu, nếu kiên quyết áp dụng các tiêu chuẩn mới cho việc xây dựng nhà ở và cải tạo số nhà hiện có, đến năm 2010 các nước này có thể tiết kiệm hơn 1/5 lượng tiêu thụ năng lượng so với hiện nay, và giảm tới 45 triệu tấn khí CO₂ thải ra môi trường mỗi năm.