Khi ở giữa những sự chọn lựa, chúng ta khó mà đưa ra một quyết định sáng suốt, nên thường phải mất rất nhiều thời gian cân nhắc. Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm ra những cách có thể giúp bạn đưa ra quyết định chính xác, dựa trên lý trí chứ không phải theo cảm xúc.
Suy nghĩ từ góc độ người ngoài cuộc
Một điều bạn có thể làm để đưa ra các quyết định hợp lý hơn đó là không xem mình là người trong cuộc và nghĩ mình chỉ là một người quan sát từ bên ngoài. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Khoa học Tâm lý (Mỹ) cho thấy khi bạn nghĩ về sự xung đột trong mối quan hệ từ góc nhìn của người trong cuộc, bạn ít có khả năng đưa ra các quyết định khôn ngoan so với khi bạn nghĩ về cuộc xung đột đó từ góc nhìn của người ngoài cuộc. Với cái nhìn khách quan, bạn có thể xem xét quan điểm của người khác, nghĩ ra các phương án giải quyết vấn đề hoặc cách dàn xếp ổn thỏa.
Quên đi những đau thương, mất mát trong quá khứ
Theo một nghiên cứu mới đây, thiền chánh niệm (còn gọi là thiền tỉnh thức) – phương pháp mà khi đi, đứng, nằm, ngồi…người tập đều chú tâm vào việc mình làm – có thể giúp bạn dễ dàng quên đi những đau thương, mất mát đã nếm trải trong quá khứ. “Thiền chánh niệm giúp bạn giảm tập trung vào những việc trong quá khứ hoặc tương lai và sự dịch chuyển tâm lý này dẫn tới cảm xúc ít tiêu cực hơn, nhờ đó có thể đưa ra các quyết định sáng suốt” – bà Zoe Kinias, Phó giáo sư về hành vi tổ chức tại Trường Quản trị kinh doanh INSEAD (Pháp), giải thích.
Nghĩ về tình huống khó bằng một ngôn ngữ khác
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Khoa học tâm lý cho biết khi bạn nghĩ về một tình huống bằng một ngôn ngữ khác, bạn sẽ dễ dàng loại bỏ một số kết nối cảm xúc có thể gặp phải khi nghĩ về nó bằng tiếng mẹ đẻ. Do đó, bạn dễ bị “cách ly” khỏi tình huống khó và có suy nghĩ hợp lý hơn.
Trau dồi trí tuệ cảm xúc
Trí tuệ cảm xúc – khả năng nhận biết và kiểm soát cảm xúc của bạn và của người khác – có thể giúp kiềm chế cảm xúc khỏi sự chi phối của những quyết định không liên quan, theo các chuyên gia tại Đại học Toronto (Canada). Việc trau dồi cảm xúc có thể được áp dụng với mọi loại cảm xúc, từ tiêu cực (như căng thẳng tinh thần và lo âu) đến tích cực như hưng phấn.
Quan tâm đến môi trường làm việc
Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Tâm lý Người tiêu dùng mới đây, ánh sáng có thể “khuếch đại” cảm xúc của một người, cả tích cực lẫn tiêu cực, do vậy ảnh hưởng không nhỏ đến việc đưa ra các quyết định đúng đắn. “Ánh sáng làm tăng phản ứng xúc cảm ban đầu của chúng ta đối với nhiều loại tác nhân kích thích xung quanh” – chuyên gia Alison Jing Xu tại Đại học Toronto Scarborough (Canada) nhấn mạnh.
Trì hoãn giây lát trước khi ra quyết định
Biện pháp này có thể nâng cao độ chính xác của quyết định mà bạn đưa ra – theo kết quả nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học Plos One. Tiến sĩ Jack Grinband tại Trung tâm Y tế Đại học Columbia (Mỹ) cho biết việc hoãn đưa ra quyết định dù trong chốc lát cũng cho phép não tập trung sự chú ý vào thông tin có liên quan và tránh bị phân tán chú ý bởi các yếu tố gây xao lãng.
