Chẳng ai nghĩ sẽ phát hiện một loài chim mới ở khu vực Bắc Mỹ cũng như hy vọng loài đó có thể cung cấp những nhận thức sâu sắc về cuộc chạy đua đồng tiến hóa nhằm thúc đẩy việc hình thành loài. Tuy nhiên nghiên cứu đó đã được đăng trên American Naturalist.
Giáo sư Julie Smith đại học Pacific Lutheran và cố vấn của cô Craig Benkman đại học Wyoming đã phát hiện những chứng cớ xác thực cho thấy sự đồng tiến hóa đã dẫn đến việc hình thành loài chim mới ở Bắc Mỹ. Giáo sư Benkman cho biết loài mới này chỉ hạn chế ở 2 khu vực núi thấp miền nam Idaho (South Hills và Albion). Loài mỏ xéo đỏ mới này được đặt tên khác biệt cả về hình thái học và âm học nhóm Loxia curvirostra, đây là dạng chim sẻ ăn hạt bằng cách tách hạt từ những quả thông.
|
Một con chim mỏ xéo đực South Hills đang dùng hàm trên bị méo của mình để tách lớp vỏ thông thường xanh để lấy hạt, hàm trên cong giúp chúng có những cú mổ mạnh. (Ảnh: Physorg.com) |
Công trình nghiên cứu thực tế của Smith đã phát hiện một số cơ chế góp phần chấm dứt gần như hoàn toàn quá trình giao phối giữa loại chim mỏ xéo này và những loại khác thường di chuyển lên South Hills mỗi năm. Điều đáng lưu ý nhất ở nghiên cứu này là loài mỏ xéo mới tiến hóa là do “cuộc chạy đua vũ trang” giữa chim mỏ xéo và thông thường xanh (thông lá kim Pinus contorta) trong khoảng thời gian 5 đến 7 ngàn năm.
Vì những con mỏ xéo South Hills chọn những quả thông có lớp vỏ hạt dày hơn, nên ngược lại những cây thông cũng chọn những con mỏ xéo có mỏ lớn hơn để có thể “xử lý” được những lớp vỏ quả đang dày lên. Sự đồng tiến hóa này cơ bản làm cho những con mỏ xéo biến đổi hình thái mỏ của nó khác với những con khác. Do chim mỏ xéo South Hills đã thích ứng với việc tách hạt khỏi lớp vỏ của quả thông được bao bọc chắc, nên chúng là đối thủ đáng gờm và vì thế phần nào hạn chế tần số sinh sản của những con kém thích nghi và du cư ở South Hills.
Sự khác nhau về sinh thái đó đã đưa đến sự tách biệt sinh sản trước khi giao phối, điều này gần như được hoàn tất bằng cách ghép đôi có phân loại giữa những loài khác nhau (hơn 99% cặp mỏ xéo South Hills với con khác). Theo Benkman, thì điều này cho thấy mức độ những đặc tính sinh sản tách biệt của loài chim mỏ xéo đỏ có thể tiến hóa một cách nhanh chóng thậm chí liên tục về khía cạnh của nguồn gene tiểm năng. Nó cũng cho thấy sự đồng tiến hóa có thể là động lực lớn cho việc phát sinh sự đa dạng sinh học 1 cánh nhanh chóng.
Nghiên cứu được xuất bản trên American Naturalist (AN) 2007 một trong những nhà xuất bản danh tiếng được thành lập năm 1867, chuyên xuất bản những nghiên cứu về sinh thái, tiến hóa, mật độ và sinh học hợp nhất. AN nhấn mạnh những phương pháp luận tinh tế và xu hướng tổng hợp lý thuyết cải tiến tất cả là nhằm nổ lực thúc đẩy kiến thức tiến về hóa có hệ thống và những nguyên tắc sinh học mở rộng khác.
Ánh Phượng
Theo University of Chicago Press Journals, Sở KH & CN Đồng Nai
