Nước biển có thể không dâng cao như dự đoán

Hiện mỗi năm mặt biển dâng cao 3 mm. Nhưng rồi sẽ tiếp tục ra sao? Các nhà nghiên cứu vừa giới thiệu một mô hình mới. Theo đó, mực nước biển khó có thể dâng thêm 2 m vào cuối thế kỷ như dự đoán trước đây.

Cảng Singapore: Mực nước biển dâng cao có thể gây nguy hại cho hằng triệu người ở khắp nơi trên thế giới. Ảnh: AFP.

Các nhà khoa học cũng như người dân bình thường đều quan tâm đến câu hỏi về tác động của biến đổi khí hậu. Ở bình diện địa phương, người ta quan tâm đến việc nhiệt độ trung bình và lượng nước mưa có thể sẽ thay đổi ra sao, trên bình diện toàn cầu, ngoài những việc khác là câu hỏi lượng nước trong các đại dương thay đổi như thế nào.

Điều chắc chắn là: Mực nước đang dâng lên, hiện giờ trung bình là khoảng 3 mm một năm. Mực nước biển dâng lên có thể gây nguy hiểm cho hằng triệu người trong các vùng gần bờ trên toàn thế giới. Điều gây tranh cãi hiện nay là những dự đoán: các nhà nghiên cứu liên tục công bố nhiều công trình mới về đề tài này. 

Một công trình mới đây đăng trên tạp chí chuyên ngành “Science” đã hãm phanh chút ít cho tính bi kịch. Theo nhóm nghiên cứu của Tad Pfeffer từ Đại học Colorado, họ không tin rằng mực nước biển sẽ dâng cao lên 2 m cho đến cuối thế kỷ như một vài mô hình dự đoán trước đây.

Câu hỏi mà nhóm đặt ra là: Bao nhiêu băng tuyết từ Greenland và Nam cực phải tan chảy vào các đại dương để tạo một mực nước biển nhất định? Dựa trên đó họ đã tính toán nhiều kịch bản khác nhau. Tiếp theo, họ đánh giá có bao nhiêu khả năng lượng băng tuyết như vậy tan chảy ra.

Mang tính quyết định là vận tốc chảy của các sông băng. Theo Pfeffer, đến nay người ta đã quan sát được trong thời gian dài là các sông băng chảy vào biển tối đa khoảng 10 km một năm.

Để cho mực nước biển dâng lên thêm 2 m cho đến cuối thế kỷ, các sông băng trên Greenland phải chảy với vận tốc chưa từng thấy – 27 km mỗi năm – cho đến cuối thế kỷ.

Pfeffer cho rằng điều đó là rất không hợp lý – và vì thế dự đoán mực nước biển sẽ dâng lên ít hơn nhiều. Họ cho rằng khoảng 0,8 m đến cuối thế kỷ là thực tế, cũng có thể nhiều hơn một ít.

Tuy nhiên, các nhà khoa học không muốn công trình của họ được xem như là bằng chứng nói nhẹ đi cho biến đổi khí hậu, dưới bất kỳ hình thức nào. “Ngay cả khi mực nước biển chỉ dâng thêm 20 cm trong vòng một thế kỷ cũng đã có nhiều hậu quả bi thảm rồi“, Shad O’Neel từ Cơ quan địa chất Mỹ (USGS) nhận định.