Ô nhiễm môi trường – Nguyên nhân của mất an toàn thực phẩm

Một đài phát thanh của Mỹ vừa có bài đề cập tình trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm tại Việt Nam, trong đó nêu ra một trong những nguyên nhân chính là do ô nhiềm môi trường ngày một nghiêm trọng.

Bài báo nêu rõ: Khủng hoảng trên thị trường thực phẩm Việt Nam lại nổi lên từ 2 tháng nay sau một loạt mặt hàng chế biến xuất khẩu bị Mỹ công bố là dơ bẩn hoặc chứa tạp chất, độc chất qua quá trình chế biến, bên cạnh những phanh phui của báo chí về nước tương, dầu hào chứa tiền chất gây ung thư cao từ vài mươi lần mức cho phép.

Bên cạnh phát giác này cũng xảy ra chuyện Việt Nam bị cảnh cáo có thể mất hẳn một vài thị trường thuỷ sản lớn như thị trường Nhật với trên tỷ USD mỗi năm, vì hàng xuất khẩu lại vi phạm qui định vệ sinh an toàn.

Đây không phải lần đầu nhiều nước nhập khẩu hàng hoá và thủy sản khám phá sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam có nhiễm dư lượng hoá chất kháng sinh cấm. Từ mươi năm nay không ít doanh nghiệp xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam bị khách hàng hủy hoặc trả lại nhiều lô xuất khẩu cá, cua, cá mực, tôm… vì không đủ tiêu chuẩn an toàn đã cam kết.

Giới chức năng thỉnh thoảng lên tiếng báo động về tình trạng thủy sản và thực vật trước tình trạng môi trường nuôi trồng bị ô nhiễm. Cá tôm chết hàng loạt, hoa màu giảm thu hoạch, rau cỏ chứa độc tố… được chứng minh có nguyên nhân chính yếu là do chất thải của nhiều nhà máy kỹ nghệ trực tiếp đổ ra sông ngòi thay vì qua xử lý như qui định.

Ô nhiễm môi sinh ở Việt Nam bị coi là leo thang song song với sự phát triển của kinh tế trong những năm gần đây. Trong không khí là khói xăng, khói nhà máy sản xuất. Trong nguồn nước là rác các loại, xỉ, chất thải, nước thải từ các khu công nghệ.

Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường, Mai Ái Trực từng xác nhận môi trường sống hiện có dấu hiệu bị ô nhiễm khi ông nói: “Đây là một vấn đề nghiêm trọng và Chính phủ đã bố trí nguồn lực thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường. Người dân ngày càng quan tâm và thấy rõ lợi ích của môi trường, nhưng chưa ý thức được phải làm gì để bảo vệ môi trường. Chúng tôi luôn quan tâm đến việc nâng cao ý thức của người dân trong công tác này”.

Độc tố trong thủy sản và thực vật được chứng minh do hoá chất xả ra từ các cơ sở kỹ nghệ. Theo luật Việt Nam, các nhà máy nhuộm, nhà máy xi măng, nhà máy giấy… phải xây dựng hệ thống xử lý chất thải, thế nhưng theo phanh phui của báo chí trong nước, vô số chủ nhân dự án không tuân theo yêu cầu ấy.

Theo báo chí, nhiều nhà máy “quên” xây hệ thống lọc là chuyện phổ thông. Rồi một khi chẳng may bị chính quyền thanh tra, thường chủ nhân các cơ sở, dự án chỉ bị cảnh cáo hoặc phạt nhẹ. Cho nên đã nhiều năm trôi qua, các vi phạm không ngừng tiếp diễn.

Với một môi trường tiếp tục bị thoái hoá như bây giờ, nhiều loại thực phẩm sẽ tiếp tục đưa trực tiếp độc chất vào cơ thể con người. Những độc tố ấy, từ gây tử vong cho tới truyền các tật bệnh hiểm nghèo, là một di họa cho các thế hệ sau.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từng khẳng định ô nhiễm môi trường, tiêu biểu như nguồn nước mất vệ sinh, nếu được giảm thiểu sẽ giúp cải thiện tình trạng sức khỏe của con người. Cải thiện môi sinh là một trong những yếu tố giúp giảm thiểu các tật bệnh hiểm nghèo. Một trong những tiêu đề mà cơ quan này lưu ý chính phủ các nước mới tháng trước, là sự quan tâm của chính quyền về vấn đề xử lý nước sạch và rác thải.

Ô nhiễm môi sinh ở Việt Nam do chất thải công nghiệp hiện đã đến mức báo động. Một số biện pháp cấp bách đang được đưa ra như đề án lập lực lượng thanh tra chuyên ngành vào cuối năm nay, do Sở Y tế TP HCM đưa ra nhằm kiểm tra chất lượng các mặt hàng chế biến, hay lập lực lượng cảnh sát môi trường là những ví dụ…