Robot thăm dò sao Hỏa của NASA vừa khám phá ra một khoáng chất mới, thay đổi hoàn toàn những gì mà nhân loại đã biết về hành tinh Đỏ.
Các nhà khoa học khám phá ra bằng chứng tridymite có trên sao Hỏa dựa trên phân tích dữ liệu gửi trả lại bằng rô bốt thám hiểm Curiosity Rover của NASA. Tridymite là khoáng chất liên quan đến núi lửa không ổn định trên Trái Đất.
Những gì robot thám hiểm Curiosity Rover phát hiện được trên sao Hỏa có tiềm năng để viết lại những gì nhân loại biết về hành tinh Đỏ từ trước đến nay. “Nó thực sự tiện lợi, nhưng chúng tôi đã bị sốc… Không có bằng chứng nào xác nhận có các mảng kiến tạo trên sao Hỏa. Đó là lý do tại sao nó là một bất ngờ như vậy khi tìm tridymite này”, trưởng nhóm nghiên cứu Richard Morris, cũng là nhà địa hóa học tại Trung tâm vũ trụ Johnson của NASA cho biết.
Không giống như Trái Đất, sao Hỏa không có chuyển biến địa dẫn đến những ngọn núi lửa không ổn định và trận động đất lớn. Điều này đã dẫn đến việc các nhà khoa học hành tinh khẳng định rằng lịch sử địa chất của sao Hỏa là thuần hóa.
Trước khi khám phá tridymite, bằng chứng núi lửa mà họ tìm thấy trên sao Hỏa nhiều hơn những dòng chảy thông thường: núi lửa bazan giống với những gì cấu tạo thành hòn đảo Hawaii. Điều này cho thấy các núi lửa trên sao Hỏa được hình thành như là kết quả của những chùm manti nóng tan ra tìm thấy dưới bề mặt của hành tinh.
NASA khám phá ra khoáng vật quý hiếm tridymite bị che phủ bởi lớp bụi màu xanh nhạt.
Dung nham từ núi lửa bazan rất giàu chất sắt, magiê và ít silica. Việc phát hiện ra tridymite – được tạo thành từ dung nham giàu hàm lượng silica, kết hợp với chất hóa học recrystallizes từ núi lửa sau khi tiếp xúc với nước và nhiệt độ cực nóng, có thể giúp định hình lại những gì nhân loại biết về lịch sử cổ đại của sao Hỏa.
Khám phá Tridymite
Robot thám hiểm Curiosity Rover của NASA đã và đang khám phá miệng núi lửa Gale Crater trên hành tinh Đỏ trong nhiều năm nay. Trong năm 2015, robot bắt đầu khám phá và khai thác cho các mẫu trong một khu vực được gọi là Marias Pass.
Nhóm nghiên cứu Trái Đất đầu tiên dựa trên lưu ý rằng sự xuất hiện của các loại đá đã gợi ý sự hiện diện của silica. Khi nhóm nghiên cứu đã đưa các mẫu đá để phân tích X-ray, kết quả cho thấy mức độ rất cao của tridymite.
Cận cảnh khoáng vật tridymite. (Ảnh: Dakota Matrix Minerals).
Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu phỏng đoán các khoáng chất có thể là đã được tạo ra ở đâu đó trên hành tinh Đỏ và bằng cách nào đó đã kết thúc trong lưu vực miệng núi lửa. Các nhà khoa học khẳng định, trong những phát hiện từ nghiên cứu ban đầu cho thấy rằng nước được sử dụng để lấp đầy vào một số phần của miệng núi lửa.
Theo sau đó, những dòng sông và con suối cổ xưa của hành tinh Đỏ chảy từ những nơi xa xôi có thể đã mang nguyên liệu – những chất có thể được hình thành hoặc đẩy ra bởi những vụ nổ núi lửa ở sao Hỏa. Phát hiện này dẫn đến việc có nhiều câu hỏi hơn, một trong số đó là cách mà những ngọn núi lửa hình thành mà không cần kiến tạo mảng?
Morris nói thêm rằng hoạt động của núi lửa silicic trên hành tinh Đỏ sẽ “biến suy nghĩ của mọi người xung quanh khá hơn một chút”. Cộng đồng khoa học hiện đang tiến hành một số nghiên cứu để phân tích xem làm thế nào mà tridymite địa chất có thể hình thành trong môi trường bazan và nhiệt độ thấp hơn.
Theo Vietq
