Răng trong cổ họng

Ở châu Phi có loại rắn ăn trứng tên khoa học là Dasypeltis scabra. Những con rắn này di chuyển rất nhanh nhẹn, kể cả trên mặt đá sỏi lẫn giữa cây cối.

Loại rắn này có đầu nhỏ, hẹp. Thân mình mảnh khảnh, dài khoảng 0,8m. Mắt có đồng tử dẹt ở vị trí thẳng đứng. Vảy bên hông nhỏ xíu nhưng có cạnh. Đuôi khá ngắn. Lưng có màu xám, nâu xám, hay nâu xanh. Có những đốm đen nằm giữa lưng và những vết đen nằm bên hông. Ngay trên đỉnh đầu có hai vệt hình chữ V. Một vệt chữ V tương tự nằm ở ngay đằng sau cổ.

Tuy trông bề ngoài ghê ghê như vậy, nhưng chúng hoàn toàn vô hại đối với con người.

Sở dĩ được đặt cho cái tên “rắn ăn trứng” vì chúng có biệt tài ăn trứng. Chúng chỉ ăn mỗi một thứ duy nhất là trứng của các loài chim mà thôi. Chắc chắn bạn sẽ ngạc nhiên khi xem cảnh chúng ngoạm những quả trứng có đường kính to lớn gấp 3 lần đường kính đầu của chúng. Tuy nhỏ con, nhưng chúng có thể ăn được cả trứng gà. Rắn Dasypeltis scabra săn tìm trứng dưới đất lẫn trên cây, chủ yếu vào ban đêm. Tuy vậy, thỉnh thoảng, người ta cũng thấy những con rắn này kiếm ăn suốt ngày.

Rắn ăn trứng có miệng và hàm cực dẻo (hàm có khớp nối theo cách có thể làm cho hàm giãn ra đáng kể). Khi rắn nuốt trứng (thông thường trứng to gần gấp đôi kích thước đầu của chúng), rắn đẩy trứng ngược vào miệng, dần dần nuốt sâu trứng vào trong hai hàm, bằng cách làm giãn các dây chằng đàn hồi nối hai nửa hàm dưới. Do loại rắn này chỉ có một vài cái răng nhỏ trên mỗi hàm nên không bị vướng víu khi nuốt trứng. Lúc rắn đang cố nuốt trứng vào, các vảy nhỏ trên cổ dựng đứng lên thành hàng để lộ lớp da bên dưới.

Hầu hết các loại rắn khác thường chỉ ăn được trứng có vỏ mềm (như trứng thằn lằn, trứng rắn), vì chúng không có loại “công cụ chuyên biệt” để phá vỡ lớp vỏ trứng cứng. Nhưng rắn ăn trứng Dasypeltis scabra lại có “những cái răng” đặc biệt nằm sâu trong cổ họng. Các đốt sống cổ hình thành nên những cái răng có răng cưa, nằm trong thực quản, làm nhiệm vụ chọc thủng vỏ trứng. Khi trứng được nuốt xuống đến cổ, trứng bị những cái răng đặc biệt đó chọc thủng. Lòng trứng được nuốt vào bao tử, còn vỏ trứng thì được nhả ra.

Vào mùa hè, rắn Dasypeltis scabra cái đẻ từ 6-25 trứng. Nhưng có điều lạ, những con rắn cái này đẻ mỗi trứng của chúng ở mỗi nơi, chứ hiếm khi đẻ toàn bộ số trứng của mình vào cùng một ổ.

Vào mùa chim đẻ nhiều, rắn cố ăn thật nhiều trứng để tích trữ mỡ trong người. Chúng sống nhờ vào lượng mỡ đó suốt những mùa khác trong năm – khi chỉ tìm và ăn được ít trứng.