Một nghiên cứu mới về hai quần xã san hô bổ sung cho thấy, các dấu hiệu bị thiệt hại do dầu tràn từ vụ tràn dầu Deepwater Horizon mở rộng tại vịnh Mexico. Phát hiện này là của nhóm các nhà khoa học dẫn đầu là giáo sư sinh học Charles Fisher của trường Đại học bang Penn (Penn State University).
>>> Vụ tràn dầu Deepwater Horizon gây khuyết tật cho cá
Một bài báo mô tả nghiên cứu này và các tác động bổ sung do hoạt động của con người tới các quần xã san hô tại vịnh Mexico sẽ được xuất bản trong tuần này của tháng bảy, trên tạp chí trực tuyến Early Edition của Kỷ Yếu viện hàn lâm khoa học quốc gia (Proceedings of the National Academy of Sciences).
“Dấu vết của tác động do dầu tràn đối với hệ sinh thái rạn san hô là vừa sâu và rộng hơn so với các dữ liệu trước đây đã chỉ ra”, Fisher nói. “Nghiên cứu này cho thấy một cách rõ ràng là các quần xã san hô đa dạng, trải dài tới 22 km từ vị trí dầu tràn và tại độ sâu hơn 1800m, đã bị tác động bởi tràn dầu”.
Dầu tràn ra từ vụ tràn dầu trong vịnh Mexico hầu như đã tan đi, vì vậy các manh mối khác giờ đây là cần thiết để xác định xem các sinh vật biển bị tác động bởi dầu tràn. Nhóm nghiên cứu của Fisher đã sử dụng các điều kiện môi trường hiện tại ở một quần xã san hô được biết đã bị tác động bởi dầu tràn trong năm 2010 như một kiểu “dấn vân tay” để đo lường tác động của dầu tràn trong một quần xã san hô đã được xác định.
Không giống những sinh vật khác bị tác động bởi dầu tràn đã bị biến mất một cách nhanh chóng khỏi đáy biển, các san hô hình thành một bộ xương khoáng có thể tồn tại nhiều năm sau khi san hô chết đi.“Một trong những lý do chính để tính chất có ích của san hô như một sinh vật chỉ thì đó là bộ xương san hô sẽ lưu giữ bằng chứng về thiệt hại lâu dài, sau khi dầu gây ra thiệt hại đã mất đi”, Fisher nói.
Các nhà khoa học đã so sánh quần xã san hô mới được xác định với một quần xã san hô mà họ đã phát hiện và nghiên cứu trong khoảng thời gian của vụ tràn dầu, sử dụng chúng như một kiểu mẫu đối chứng với sự phát triển của thiệt hại gây ra do dầu tràn qua thời gian. “Chúng tôi đã có thể xác định bằng chứng về thiệt hại do tràn dầu trong hai quần xã san hô đã phát hiện năm 2011, vì chúng tôi đã biết chính xác quần xã san hô mẫu đã bị tác động bởi dầu tràn năm 2010 là như thế nào, có vẻ giống như thời điểm chúng tôi đã phát hiện thấy các quần xã san hô mới”.
San hô ít xuất hiện trong các vùng nước sâu của Vịnh Mexico, nhưng vì loài này là một sinh vật chỉ thị để theo dõi tác động của thảm họa môi trường như vụ nổ giàn khoan Deepwater Horizon, nỗ lực tìm kiếm san hô đã được đền đáp trong những dữ liệu khoa học hữu ích. “Chúng tôi đã tìm kiếm các rạn san hô ở độ sâu hơn 1000m và thường thì nhỏ hơn so với kích cỡ một sân tennis”, Fisher cho biết. “Chúng tôi cần những hình ảnh có độ phân giải cao của các quần xã san hô nằm rải rác trên khắp khu vực và trải rộng, có kích cỡ từ một cây cảnh trồng trong nhà có kích thước nhỏ cho tới một cây bụi nhỏ”.
Để bắt đầu nghiên cứu, nhóm đã sử dụng dữ liệu địa chấn 3D từ Cục Quản lý năng lượng biển nhằm xác định 488 môi trường sống tiềm năng của san hô trong 40km bán kính xung quanh vị trí dầu tràn. Từ danh sách đó, họ đã chọn ra 29 vị trí mà họ đánh giá rằng có chứa san hô bị tác động bởi dầu tràn. Sau đó nhóm nghiên cứu đã sử dụng các hệ thống camera dây kéo và Sentry, một chiếc xe tự hành dưới nước, mà các nhà nghiên cứu đã lập trình di chuyển đi và trở lại tự động qua các khu vực đặc biệt nhằm thu thập các hình ảnh của những vị trí nằm trên bề mặt đáy biển chỉ vài mét. Cuối cùng, nhóm nghiên cứu đã dùng một phương tiện có tên Shilling ultra-heavy-duty remote-operated vehicle (ROV) để thu nhận những hình ảnh có độ phân giải cao về rạn san hô ở vị trí mà họ đã xác định được.
“Với những máy quay trên thuyền, ROV, chúng tôi đã có thể thu thập các hình ảnh đẹp, có độ phân giải cao về các rạn san hô”, Fisher nói. “Khi chúng tôi so sánh những hình ảnh này với mẫu đã biết bị tổn hại do dầu, tất cả những tín hiệu đều cho thấy một bằng chứng rõ ràng về hai quần xã san hô đã xác định tác động của dầu tràn Deepwater Horizon”.
Trong nghiên cứu tìm kiếm các tác động của vụ tràn dầu Deepwater Horizon lên quần xã san hô, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện thấy hai khu vực san hô bị vướng vào tuyến đánh bắt cá thương mại. Những phát hiện bổ sung này như một lời nhắc nhở rằng, vịnh Mexico đang bị tác động bởi các hoạt động đa dạng của con người.
Tham gia cùng với Fisher, nhóm nghiên cứu có các nhà nghiên cứu bao gồm: Pen-Yuan Hsing, Samantha P. Berlet, Miles G. Saunders và Elizabeth A. Larcom từ bang Penn; Carl L. Kaiser, Dana R. Yoerger và Timothy M. Shank từ Viện nghiên cứu Woods Hole Oceanographic Institution; Harry H. Roberts từ trường đại học bang Louisiana, William W. Shedd từ Cục quản lý năng lượng biển, Erik E. Cordes từ trường Đại học Temple; và James M. Brooks từ trung tâm TDI-Brooks International Inc.
Nghiên cứu được hỗ trợ bởi tổ chức Assessment and Restoration Division of the National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) và nhiều tổ chức khác.
Theo Phạm Thị Bích Thu (Sciencedaily)
