Người Việt Nam và một số nước Châu Á có thói quen thích những món ăn được chế biến từ phủ tạng động vật. Từ xa xưa ông cha ta vẫn quan niệm rằng “ăn gì bổ nấy”, vì vậy, óc, tim, gan, thận, dạ dày, ruột… luôn là món ăn ưa thích của nhiều người. Tuy nhiên cũng có những ý kiến trái chiều nhau về vấn đề này. Chúng ta cùng tìm hiểu thực hư quan điểm này như thế nào?
-
1
Theo các nhà dinh dưỡng học, phần lớn các loại phủ tạng đều chứa nhiều chất đạm, chất béo, đặc biệt là các loại tim, gan, óc, bầu dục. Khi ăn tim, gan chúng ta được cấp một lượng sắt lớn để chống bệnh thiếu máu, thiếu sắt rất tốt cho trẻ em và phụ nữ mang thai cũng như phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ. Các loại phủ tạng này còn cung cấp nhiều vitamin A có tác dụng bổ mắt, tăng cường sức đề kháng và tăng trưởng ở trẻ em.
-
2
Nhưng ngược lại, vì các loại phủ tạng đều chứa nhiều cholesterol nên không phù hợp với người cao tuổi, người mắc các bệnh rối loạn chuyển hóa: tăng cholesterol máu, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh gout, bệnh thận, người thừa cân – béo phì… Cho nên người cao tuổi thì nên ăn hạn chế, còn người mắc các bệnh kể trên không nên ăn các loại phủ tạng này.
-
3
Trong việc chế biến và thưởng thức phủ tạng động vật, người Việt thường quan niệm “ăn gì bổ nấy” nhưng khoa học đã chứng minh rằng đây là quan niệm không đúng. Ví dụ, có người cho rằng ăn thận bổ thận nhưng đây lại là quan niềm vô cùng sai lầm. Bởi thông thường, những người bị suy thận cần ăn giảm chất đạm, đặc biệt bệnh thận hư nhiễm mỡ thường bị rối loạn chuyển hóa lipid, lượng cholesterol trong máu tăng cao mà lại ăn nhiều thận thì lại càng làm cho bệnh nặng thêm. Hay quan niệm ăn tim bổ tim cũng vậy. Khi bị bệnh tim mạch: tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nếu cứ ăn nhiều tim sẽ làm cholesterol máu tăng cao rất nguy hiểm.
-
4Có nhiều bà nội trợ khi đi mua phủ tạng thường bỏ qua gan vì cho rằng gan có độc, ăn không tốt. Vậy thực hư vấn đề này sao? Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì gan là loại phủ tạng chứa nhiều chất đạm nhất, lại chứa nhiều vitamin A và sắt rất tốt cho trẻ em bị thiếu máu và suy dinh dưỡng.
Như vậy ăn gan là tốt chứ không phải là độc, có điều phải chọn mua gan của những động vật không bị bệnh: gan màu đỏ sẫm tươi, không có nốt sần trên mặt gan, khi mua về cắt lát mỏng rửa sạch bằng nước lạnh rồi lấy giấy ăn thấm khô hết máu ứ trong gan, như vậy các chất độc có trong máu của gan đã bị loại bỏ, chỉ còn các tế bào gan giàu chất dinh dưỡng.
-
5
Bên cạnh đó, tùy vào độ tuổi, giới tính mà mỗi loại phủ tạng có những công dụng riêng khác nhau. Trẻ em, phụ nữ có thai cho con bú, người thiếu máu thiếu sắt, thanh thiêu niên và người trẻ tuổi thì nên ăn các loại phủ tạng, nhưng khi ăn cũng chỉ ăn vừa phải mỗi tuần ăn 2 – 3 lần, mỗi lần ăn từ 50 – 70g đối với người lớn, còn trẻ em chỉ ăn từ 30 – 50g/bữa.
Khi mua nên chọn loại còn tươi, ấn vào mặt gan, tim còn đàn hồi tốt, bề mặt nhẵn không có nốt sần cục, màu đỏ tươi sẫm; không mua các loại gan có màu vàng hoặc tím sẫm, có mùi hôi. Tốt nhất biết được nguồn gốc các loại phủ tạng này từ nơi giết mổ đã qua kiểm dịch từ những con vật khỏe mạnh không mắc bệnh. Nên ăn gan lợn, gà, vịt, tim, thận lợn, bò.
Còn những người cao tuổi, thừa cân – béo phì nên ăn hạn chế, người mắc các bệnh tăng mỡ máu, tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh gout, thận hư nhiễm mỡ, suy tim thì không nên ăn các loại phủ tạng.