Đột quỵ nhiệt là một bệnh nguy hiểm, đe dọa tính mạng, xảy ra khi phơi mình nơi nhiệt độ cao gây sự xáo trộn trong cơ chế kiểm soát nhiệt độ cơ thể. Trong trường hợp không có sự kiểm soát thích hợp, cơ thể sẽ không có khả năng tự làm mát khi không có một số biện pháp can thiệp từ bên ngoài. Rất dễ gặp ở các cầu thủ bóng đá và những vận động viên.
-
1
Vài điều về đột quỵ nhiệt
Đột quỵ nhiệt “cổ điển” tiến triển trong vòng vài ngày sau khi phơi mình ở môi trường nóng bức trong thời gian dài gây tổn thương cho cơ thể. Những người dễ bị nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, những người béo phì, người cao tuổi hoặc những người không vận động mà không có phương tiện điều hòa không khí hoặc không uống nước đầy đủ và những người đang bị bệnh hoặc đang uống những loại thuốc nào đó. Đột quỵ nhiệt độ cao phát triển trong vài giờ, và có thể xảy ra với những vận động viên hay những người tham gia vào những hoạt động thể lực cường độ cao trong môi trường nóng bức. Nguyên nhân cơ bản gây ra tình trạng này là do yêu cầu làm mát đột ngột vượt quá khả năng điều tiết bên trong cơ thể.
-
2
Những yếu tố rủi ro trong môn bóng đá
Theo Báo cáo khảo sát hàng năm về chấn thương bóng đá của Đại học Bắc Carolina, từ năm 1995 đến 2009, có 31 cầu thủ bóng đá ở trường trung học và 8 ở trường đại học đã chết do đột quỵ nhiệt và một cầu thủ chuyên nghiệp cũng chết trong khoảng thời gian này. Tiến sĩ William O. Roberts, thành viên Ủy ban cố vấn thể thao của Liên đoàn trường trung học Bang Minnesota (Hoa Kỳ) cho rằng các yếu tố góp phần gây ra những cái chết trên sân cỏ mà có liên quan đến đột quỵ nhiệt bao gồm nhiệt độ và độ ẩm nơi tập luyện. Đồng thời, còn do thiếu sự làm quen giữa tâm trạng căng thẳng của cầu thủ với khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm). Ông cũng cho biết thêm, quần áo đang mặc, kích thước khá lớn của các cầu thủ, và việc vẫn tham gia tập luyện sau những dấu hiệu kiệt sức của cơ thể cũng góp phần gây đột tử trên sân cỏ.
-
3
Phương pháp giảm thiểu rủi ro
Tiến sĩ Roberts – nhân viên Phòng Sức khỏe gia đình và cộng đồng tại trường Đại học dược Minnesota (Hoa Kỳ) cũng đã liệt kê các biện pháp để các huấn luyện viên và các cầu thủ bóng đá có thể thực hiện để giảm thiểu rủi ro đột quỵ nhiệt. Bao gồm: giảm cường độ và thời gian luyện tập khi sức nóng và độ ẩm lên đến một mức nhất định, kết hợp chặt chẽ thời gian nghỉ ngơi hợp lý giữa các buổi tập và cung cấp nước và muối thích hợp cho các cầu thủ. Ông cũng gợi ý cho phép các cầu thủ luyện tập trong trang phục quần soóc và áo thun đến khi họ làm quen được với môi trường xung quanh và đồng đội. Các huấn luyện viên và các cầu thủ cũng phải học cách nhận biết sớm những dấu hiệu ban đầu của đột quỵ nhiệt, bao gồm cả những lời than phiền của bản thân cầu thủ về các vấn đề sức khỏe.
Các cầu thủ to lớn như hậu vệ và tiền vệ, có thể sinh ra và trữ một lượng nhiệt cơ thể khá lớn so với các cầu thủ khác. Do đó, trong một khoảng thời gian ngắn, họ có thể chạy lâu hơn trong điều kiện nhiệt độ và độ ẩm cao. Tuy nhiên, khả năng đó cũng đem lại nguy cơ đột quỵ nhiệt cao hơn cho họ. Đồng thời, nó còn làm tăng rủi ro tổn thương mô nghiêm trọng nếu đột quỵ nhiệt xảy ra.
