Với người Miền Bắc, sự tao nhã trong mỗi món ăn được thể hiện độc đáo trong mâm cỗ ngày Xuân. Nhâm nhi từng chút mới thấy được món ăn Bắc vào mùa đông ngon biết bao nhiêu!
Miền Bắc vào những ngày rét đậm. Cái lạnh vẫn không làm vơi bớt đi sự nôn nao của lòng người đang chờ đợi Xuân gõ cửa.
Tết là phải nói về mâm cỗ. Trong mâm cỗ của người Miền Bắc, đầu tiên là phải kể đến món Cá chép kho riềng. Đây là món ăn này đã gắn thành những kí ức khó phai, chính vì thế trong mâm cỗ tết để dâng cúng ông bà, tổ tiên không thể thiếu nó. Vị ngọt của cá hòa quyện với vị thơm nồng của củ riềng khiến cho chén cơm ngày đông thêm ấm lại. Bên cạnh đó, món Gà nấu giấm bỗng cũng là món ăn rất đặc biệt vào mùa đông. Khi trời vừa chớm lạnh, cảm giác rất ấm lòng khi húp bát canh ngon có vị thơm của thịt gà, chua nhẹ và thơm lừng bỗng rượu.
Ngoài ra, trong mâm cỗ của người Miền Bắc còn món Chả tôm – món ăn đặc trưng của người Thanh Hóa, cách ăn gần giống với bón bún chả của người Hà Nội nhưng thịt ở đây được thay thế bằng tôm và được gói trong miếng bánh phở rồi mới mang đi nướng nên chả tôm không bị khét và luôn có vị như hấp ăn rất dòn và ngon. Phải ăn chả tôm bằng cả tai lẫn mắt thì mới thấy hết được sự thú vị của món.
Còn với người Hà Nội, món chè kho phải được dâng cùng tổ tiên ông bà vào đêm giao thừa và mời khách trong ngày mồng một Tết. Chè kho mà thưởng thức cùng trà sen thì hết ý…
Yêu thích ẩm thực Bắc, mỗi món ăn của vùng đất này dường như là ẩn số để anh tìm hiểu và khám phá. Bởi thế mà trong mâm cỗ Tết Miền Bắc của chuyên gia ẩm thực Võ Quốc khiến cho người Miền Bắc phải thầm tự hào và những người con xa quê phải xốn xang lòng về đất mẹ.
-
1
Cá chép kho riềng
Nguyên liệu:
– 1 con cá chép (khoảng 700g)
– 100g thịt ba chỉ
– 20g riềng củ, 4 trái ớt hiểm, 5 lá chè tươi, 2 cây thì là, 4 khúc mía lau (khoảng 1 gang tay), 4 thìa súp nước mắm ngon, 1 thìa súp hạt nêm, 2 thìa cà phê đường, 2 thìa cà phê nước màu, 1 thìa cà phê tiêu, 1 thìa súp hành tím băm, 4 thìa súp dầu ăn.
Cách làm:
– Cá chép đánh vảy, làm sạch ruột, cắt miếng vừa ăn. Cho dầu ăn vào chảo, chiên cá cho vừa chín tới. Cho cá ra tô, ướp cá với nước mắm, hạt nêm, ớt hiểm đập dập, dầu ăn và nước màu khoảng 15 phút.
– Thịt ba chỉ rửa sạch thái miếng mỏng, ướp với đường và hành tím khoảng 15 phút.
– Lóc vỏ mía, chè làm đôi, xếp từng thanh mía vào nồi, sau đó cho lá chè xanh bóp dập và riềng thái lát mỏng vào.
– ho cá đã ướp và thịt đã ướp vào nồi có lót sẵn mía, riềng, lá chè tươi, bật lửa nhỏ kho được 5 phút cho tiếp vào 1 bát nước lã rồi kho đến khi nước kho cá sánh lại là được.
– Múc ra đĩa sâu lòng, rắc tiêu, hành lá và thì là lên trên dùng với cơm trắng rất ngon.
Mách nhỏ: Nhớ chiên cá vừa chin tới, không nên chiên chin quá. Kho cá trên lửa nhỏ, để cá thấm gia vị và không bị cháy
-
2
Gà nấu giấm bỗng
Nguyên liệu:
– 1 con gà ta (khoảng 1kg), 100g bỗng rượu, 100g hành tím, 4 thìa súp dầu ăn, 2 thìa súp nước mắm, 2 thìa súp hạt nêm, 1 thìa súp đường.
Ăn kèm: ngò gai, hành lá và bún.
Cách làm:
– Gà làm sạch, chặt miếng vừa ăn, ướp với nước mắm và hạt nêm trước cho thấm.
– Hành tím thái mỏng. Phi thơm hành tím với dầu ăn rồi cho gà vào xào săn, cho nước vào vừa ăn đun sôi.
– Cho tiếp bổng rượu vào sao cho có vị chua vừa, nêm nước mắm, hạt nêm, đường sao cho có vị chua mặn ngọt là được, hầm tiếp đến khi gà mềm thì tắt bếp.
– Gắp bún vào tô, múc canh gà vào rắc hành lá và ngò gai lên trên. Ăn kèm với nước mắm pha ớt rất ngon.
Mách nhỏ: cho bỗng rượu với lượng vừa phải để canh không chua quá sẽ mất đi mùi vị.
-
3
Bò om tương bần
Nguyên liệu:
– 1kg bắp bò hoa
– 5 cây sả, 4 trái ớt hiểm, 4 thìa súp tương bần, 1 thìa súp nước mắm, 1 thìa súp hạt nêm, 2 thìa cà phê đường, 2 thìa súp dầu ăn.
Cách làm:
– Bắp bò rửa sạch, ướp với tương bần, nước mắm, hạt nêm, đường và dầu ăn khoảng 30 phút cho thấm gia vị.
– Sả và ớt hiểm đập dập cho vào nồi, cho tiếp bò và gia vị ướp bò vào nồi, đậy kín nắp, bắc lên bếp để lửa nhỏ nấu khoảng 1giờ khi bò mềm là được.
– Để bò nguội, cho vào tủ lạnh, khi ăn thái làt mỏng.
Mách nhỏ: món này dùng làm nón nhâm nhi với rượu hay ăn kèm rau sống bánh tráng cũng rất ngon. Tương bần là loại tương sản xuất ở thôn Bần Yên Nhân, trước kia thuộc xã Văn Phú, huyện Mỹ Hào, Tỉnh Hưng Yên.
-
4
Chả tôm Thanh Hóa
Nguyên liệu:
– 1kg tôm tươi
– 200g mỡ gáy
– 1 quả trứng gà, 2 thìa súp nước mắm, 1 thìa súp hạt nêm, 2 thìa cà phê tiêu đập dập, 1 xấp bánh phở dày.
Ăn kèm: bún, rau sống các loại, nước mắm dưa góp quả sung.
Cách làm:
– Tôm bóc nõn vỏ, dùng khăn trắng lau khô. Đặt tôm lên thớt dùng dao bản lớn đập dập tôm. Mỡ gáy làm sạch, ướp đường, luộc sơ, thái hạt lựu nhỏ.
– Cho tôm, mỡ gáy vào cối quyết nhuyễn rồi cho tiếp trứng gà, nước mắm, hạt nêm, tiêu vào quyết cho đến khi chặt tay là được.
– Cắt miếng bánh phở khoảng 5cm, trét chả tôm lên trên cuộn lại rồi kẹp vào vĩ nướng chín.
– Bày ra đĩa ăn kèm với bún, rau sống và nước mắm gỏi góp qủa sung rất ngon.
Mách nhỏ: Bánh phở dày hay còn gọi là bánh ướt. Nhớ quyết hỗn hợp tôm với mỡ gáy cho thật nhuyễn rồi mới cho trứng gà vào.
-
5
Lòng xào su hào, lá chanh
Nguyên liệu:
– 1 củ su hào
– 1 củ cà rốt
– 2 bộ lòng gà
– 1 thìa súp nước mắm, 2 thìa cà phê hạt nêm, 2 lá chanh, 1 thìa súp hành tím băm, 4 thìa súp dầu ăn.
Cách làm:
– Lòng gà rửa sạch, trụng sơ nước sôi pha muối rồi thái miếng vừa ăn. Ướp nước mắm, hạt nêm cho thấm.
– Su hào, cà rốt gọt sạch vỏ, thái miếng vừa ăn. Cho vào nước sôi luộc chin. Sau đó xả lại nước lạnh. Lá chanh thái chỉ.
– Phi thơm hành tím với dầu ăn, cho lòng gà đã ướp vào xào chính, cho tiếp su hào, cà rốt vào xào thấm, nêm nước mắm, hạt nêm sao cho vừa ăn, tắt bếp cho lá chanh vào trộn đều.
– Múc ra đĩa dùng với cơm nóng chấm nước mắm ớt.
Mách nhỏ: Lòng gà nhớ trụng qua nước sôi pha muối. Su hào, cà rốt sau khi luộc chín nên trụng qua nước lạnh sẽ giòn hơn.
-
6
Chè kho
Nguyên liệu:
– 500g đậu xanh cà vỏ, 500g đường cát, 1/2 thìa cà phê muối, 50g mè rang vàng.
Cách làm:
– Đậu xanh ngâm với nước ấm có pha ít muối trong khoảng 12h cho mềm. Đãi sạch.
– Cho đậu xanh vào khoảng 300ml nước, nấu sôi, hạ lửa như nấu cơm, để đậu xanh chín mềm.
– Dùng thìa tán đậu xanh thật mịn, để nguội rồi vắt lại thành từng vắt lớn. Dùng dao gọt mỏng từng vắt đậu xanh rồi tán ra thành bột.
– Nấu đường với 150ml nước, cho đậu xanh vào trộn đều nấu sôi, tắt bếp. Cho chè vào chén hoặc vào khuôn, rắc mè rang lên trên. Để thật nguội cho chè cứng lại.
– Khi ăn cắt ra từng miếng vừa ăn, uống kèm với nước trà sen rất ngon.
Mách nhỏ: Đỗ xanh phải chọn đỗ xanh hạt tiêu (hạt nhỏ lòng vàng), nhặt sạch. Sau đó rắc vài hạt muối vào, để ráo nước mới đem thổi xôi hoặc đem đồ tro.