Chim Panurus biarmicus là một loại chim nhỏ nhưng rất năng động. Chúng sống trong các bãi sậy ở những khu vực đầm lầy, hay quanh ao hồ, sông suối và có mặt ở nhiều nơi thuộc châu Âu, Trung và Tây Á. Chúng có tiếng hót khá đặc biệt. Sở dĩ người ta gọi chúng là “chim sẻ có râu” bởi bề ngoài trông chúng như chim sẻ nhưng lại có hai vệt lông đen chạy dài từ mắt xuống hai bên cổ, trông như ria mép dài.
Cũng thật lạ là ở loài chim Panurus biarmicus, “bộ râu” này chỉ thấy có ở con đực, còn con cái thì hoàn toàn không có. Một điểm phân biệt trống mái nữa là: Chim trống có cái đầu màu xám tro, còn đầu chim mái màu vàng nâu. Phần thân trên của chim trống lẫn chim mái đều có màu vàng nâu; phần thân dưới màu hơi xám. Đuôi dài, cũng có màu vàng nâu và trên cánh đều có những vạch trắng. Mỏ của nó yếu so với những loại chim mỏ vẹt khác. Chim Panurus biarmicus trưởng thành có thân hình dài khoảng 16cm.
Chim sẻ có râu thích ăn côn trùng. Về mùa đông, khi thức ăn khan hiếm, chúng ăn cả hạt ngũ cốc và những loại hạt khác. Bình thường, chúng hay bay nhảy trong các đám sậy, nhưng cũng có khi xuống mặt đất bới tìm côn trùng.
Dù cơ thể bé nhỏ và có vẻ như ít có khả năng bay xa, nhưng sẻ có râu vẫn thường bay lang thang suốt những khoảng cách rất dài, thậm chí những con sẻ có râu sống ở phương Bắc đôi khi cũng di cư về phương Nam tránh đông.
Mỗi khi đến mùa sinh sản, người ta hay bắt gặp những cảnh ngộ nghĩnh. Chim chống múa để thu hút chim mái, chúng làm cho chỏm lông trên đầu mình nhấp nhô lên xuống. Chim trống còn phồng “ria mép” ra để khoe “râu” và xòe đuôi nhảy nhót rất vui mắt.
Loại chim này biết sống chung thủy với nhau đến trọn đời. Cả chim trống và chim mái cùng nhau làm tổ. Tổ nằm ẩn giữa bông sậy. Trứng được cả chim trống lẫn chim mái thay phiên nhau ấp suốt 10 – 13 ngày. Cả chim bố và chim mẹ đều cùng chăm sóc con. Chim non từ lúc mới nở cho đến khi đủ lông đủ cánh để bay được mất khoảng 14 ngày. Mỗi năm chim mái đẻ từ 2 – 3 lứa.
Loại chim có hình dáng thú vị này rất nhút nhát và thường tránh xa nơi có người ở. Sẻ có râu dễ chết vào mùa đông nên số lượng ở nhiều nơi giảm đáng kể, nhiều lúc chỉ còn lại một ít. Chim Panurus biarmicus được xem là loại quý hiếm và hiện đang được chính phủ Anh đưa vào danh sách loài cần được bảo vệ đặt biệt.
Theo H.T (thế giới sinh vật lạ)
