Dự báo động đất nhờ đo khoáng chất ngầm

Các nhà địa chất thuộc Đại học Stockholm (Thụy Điển) cho biết, sự thay đổi nồng độ khoáng chất trong nước ngầm (chẳng hạn natri và hyđrô) có thể là một dấu hiệu cảnh báo sớm động đất.

>>> Hướng đi mới trong cảnh báo động đất
>>> Mexico sáng chế hệ thống cảnh báo động đất giá rẻ

Trong lịch sử, các nhà khoa học Nhật Bản đã từng ghi nhận sự thay đổi bất thường của nồng độ khí radon và các hóa chất trong nước ngầm trước khi xảy ra trận động đất Kobe vào năm 1995 và trận động đất năm 1978 tại đảo Izu Oshima. Hiện tượng tương tự cũng xuất hiện trước khi xảy ra cơn đại địa chấn vào năm 1976 với tâm chấn gần thành phố Đường Sơn (Trung Quốc). Đó là lý do các chuyên gia Đại học Stockholm dành nhiều năm trời để theo dõi thành phần nước ngầm với ý tưởng đây có thể là chỉ dấu tốt nhất để dự báo động đất trước khi nó bắt đầu.

Với sự trợ giúp của các cộng sự tại Iceland, nhóm nghiên cứu do chuyên gia Alasdair Skelton dẫn đầu đã kiểm tra thành phần nước ngầm ở độ sâu 100m gần thị trấn Húsavík mỗi tuần 1 lần từ năm 2008 đến năm 2013. Công bố trên tạp chí Khoa học Địa lý Tự nhiên, nhóm nghiên cứu cho hay nồng độ của một số khoáng chất trong nước bắt đầu tăng trước thời điểm xảy ra động đất khoảng 4 đến 6 tháng. Diễn biến này được ghi nhận trong trận động đất cường độ 5,6 độ Richter vào tháng 10/2012 và lặp lại trước một trận động đất khác cường độ 5,5 độ Richter vào tháng 4/2013 tại Iceland.

Theo kết quả phân tích, chỉ có natri và hyđrô cho thấy sự thay đổi rõ rệt. Cụ thể, nồng độ của hai khoáng chất này đều tăng mạnh trước khi động đất diễn ra sau nhiều tháng giảm liên tục, trong khi nồng độ ôxy, silic và kali cũng có thay đổi nhưng không đáng kể. Sau rung chấn, tất cả đều trở lại bình thường. Chuyên gia địa chất Skelton cho biết nhóm nghiên cứu hiện vẫn chưa rõ tại sao dấu hiệu cảnh báo sớm lại đến từ mạch nước ngầm. Tuy nhiên, họ đưa ra giả thuyết cho rằng những vết đứt gãy rất nhỏ trên vỏ Trái đất sẽ mở rộng khi chúng chạy dài đến gần điểm đứt gãy lớn, khiến nước ngầm tràn qua những khu vực mới và cuốn theo các khoáng chất trong đá.

Các nhà khoa học hy vọng những nghiên cứu kéo dài nhiều thập kỷ sẽ giúp xác nhận một hiện tượng thiên nhiên có thể là dấu hiệu đáng tin cậy cảnh báo sớm động đất. Trong đó, các nhà nghiên cứu sẽ giải đáp những câu hỏi như: hàm lượng hóa chất trong nước ngầm có thể dự báo thời gian và nơi chốn xảy ra động đất hay không? Cường độ của nó thế nào? Mức độ gia tăng hàm lượng natri bao nhiêu thì động đất sẽ xảy ra?…

 

Theo Báo Cần Thơ, Livescience