Táo bón là một triệu chứng xuất hiện ở tất cả các lứa tuổi, đặc biệt hay gặp ở người lớn tuổi. Nếu không được chữa trị sớm, táo bón sẽ gây nhiều biến chứng.
PGS-TS-BS Lưu Thị Hiệp – Trưởng khoa Đông y BV Đa khoa Hồng Đức III (TP.HCM) cho biết, để tránh táo bón không cần dùng những loại thuốc đắt tiền, mà chỉ cần các món ăn thường dùng như rau củ quả được chế biến dưới nhiều dạng: canh, rau luộc, chè, trái cây… cũng có hiệu quả cao. Cụ thể:
1. Canh chua đậu bắp:
Đầu cá lóc tươi, rửa sạch. Đậu bắp rửa sạch cắt đoạn 4cm, cà chua xắt ra thành từng múi, giá rửa sạch ngâm nước cho trắng, me cạo sạch vỏ ngoài. Nấu chín me, vớt ra tô, dằm me cho ra hết chất chua, nêm vào một ít đường, muối. Khi nước sôi, cho cá, đậu bắp vào, nêm vừa ăn. Khi đậu bắp chín cho giá và cà chua vào, nhấc nồi xuống, sau đó cho vào rau thơm như: rau quế, rau om, ngò tây.
Chú ý: Người có hội chứng dạ dày – tá tràng không nên ăn canh chua. Ngoài ra, có thể ăn canh mồng tơi, rau ngót nấu với tôm hay thịt hoặc canh rau đay. Rau đay nấu với cua đồng có tác dụng nhuận tràng.
2. Chè nha đam (lô hội):
Dùng khoảng hai lá nha đam, gọt bỏ vỏ xanh, lấy phần trắng bên trong nấu với đậu xanh, hoặc có thể ăn sống bằng cách gọt bỏ vỏ xanh, cắt phần trắng ra thành miếng nhỏ, trộn với đường cát trắng và cho một ít nước đá vào ăn. Liều vừa: 100mg (3-5 lá tươi), liều cao: 200 – 500mg (10 – 20 lá tươi).
Chú ý: Không sử dụng lô hội đối với người đang có thai, đang hành kinh, người bị tiêu chảy, người có tỳ vị hư hàn (da xanh, tiêu chảy, đau bụng khi ăn thức ăn sống lạnh như: dưa leo, nước đá). Ngoài ra, còn có chè đậu đen, chè mè đen.
Người bị táo bón nên uống nhiều nước, ăn hai trái chuối chín mỗi ngày để có tác dụng nhuận tràng. Người ốm đang bình phục sau khi ốm, nên nấu chuối chín để ăn. Hoặc có thể bổ sung khẩu phần ăn chứa nhiều magiê như: sữa, kê, đậu đũa, khoai lang. Magiê có vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhu động ruột. Mỗi sáng khi thức dậy, cần uống một ly nước lạnh (nước sôi để nguội, nước khoáng) sẽ có tác dụng kích thích nhu động ruột. Trong ngày uống khoảng 6 – 8 ly nước. Người lao động trong điều kiện nóng ẩm, những ngày nóng bức, cần uống từ 2 lít đến 2,5 lít/ngày. Thức uống có lợi cho người bị táo bón là nước trái cây, lá hoa actisô….
Đồng thời, người bị táo bón cần hạn chế các thức ăn có ít hoặc không có chất xơ như: kem, phô mai, thịt, thực phẩm chế biến sẵn. Tránh ăn các thức ăn nhanh, thức ăn tinh chế như: cháo, xúp đặc chứa nhiều khoai tây, cà rốt nghiền, thức ăn chứa chất kích thích như: tiêu, ớt, nước chè đặc, ca cao. Hạn chế rượu, cà phê, thuốc lá và cả những trái cây có vị chát như: sim, ổi.