Ruộng bậc thang Mù Cang Chải vào mùa nước đổ lại sắp đến. Những người yêu phong cảnh, các nhiếp ảnh gia lại háo hức chuẩn bị lên đường.
Có lẽ, một vẻ đẹp mà ít ai có thể bỏ qua khi đến với Mù Cang Chải là thời điểm ruộng bậc thang đổ nước xen lẫn lấm tấm lúa non tạo nên bức tranh tuyệt đẹp với những gam màu tương phản, biến chuyển sinh động, theo từng thời gian trong ngày.
Ruộng bậc thang là một đặc trưng của bà con dân tộc sinh sống tại vùng núi phía Bắc (thi thoảng có xuất hiện tại vùng trung du và Tây Nguyên). Do ở các vùng cao, miền núi hiếm đất bằng để canh tác, nhất là trồng lúa nước, người ta khắc phục bằng cách chọn các sườn đồi, núi có đất màu bạt thành các bậc cấp như bậc thang và trồng lúa để tạo thành những vạt đất bằng.
Xuất phát từ Hà Nội theo Quốc lộ 32, qua Nghĩa Lộ, qua hết đèo Khau Phạ là bắt đầu đặt chân vào Huyện Mù Cang Chải. Dọc tuyến đường này có đến 80 km là đường đèo quanh co và rất nhiều ruộng bậc thang ven đường, rất đẹp.
Cũng do đặc thù của khí hậu, nên một năm, người dân ở đây chỉ trồng và thu hoạch duy nhất một vụ lúa, tháng 5-6 là cày ải, gieo mạ, cấy lúa, tháng 9 -10 là thu hoạch. Khi vào vụ cấy lúa, khác với người dân ở dưới xuôi thường đào các kênh thủy lợi để dẫn nước vào đồng hoặc dùng phương pháp thủ công là tát gầu sòng.
Người dân ở vùng cao hoàn toàn trông chờ vào thiên nhiên, họ chờ ông trời làm mưa xuống để dẫn nước cho ruộng, nước mưa ầtheo đó chảy từ bậc ruộng bên trên xuống bên dưới theo những đưỡng rảnh đã được xẻ trước, khi các thửa ruộng đã đầy nước, người dân bắt đầu tổ chức cày ải, gieo mạ và cấy lúa cho một vụ mới.
Ruộng bậc thang mùa nước đổ có ở rất nhiều nơi, từ Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang… và hầu hét các tỉnh vùng Tây Bắc và Đông Bắc, riêng người viết bài này vẫn đánh giá cao nhất ruộng bậc thang tại huyện Mù Cang Chải – Yên Bái với những địa danh đã được khắc sâu trong đầu của giới nhiếp ảnh như: Đèo Khau Phạ, Tú Lệ, Chế Cu Nha , Dế Xu Phình, La Pán Tẩn.
Chỉ với quãng đường 40 km từ Tú Lệ lên tới La Pán Tẩn từng lớp từng lớp ruộng chồng lên nhau hai bên đường. Những mảng màu sắc của nắng của nước khiến du khách từ thán phục này đến ngạc nhiên khác vì sức người và sự kỳ hóa của nắng. Và cũng với quãng đường đó thôi những cũng khiến những người mê ảnh mất tới ba ngày trời…
