Lan cattleya dù là màu trắng, màu xanh, màu vàng, hay màu tím, màu đỏ… đều rất đẹp và có khả năng mang lại những hương thơm ngọt ngào đủ sức quyến rũ bất cứ người yêu hoa nào.
Là nữ hoàng của các loài hoa, lan cattleya mang đến hướng sắc vẹn toàn khiến ai cũng phải ngả mũ thán phục. Hãy học kỹ thuật trồng và cách chăm sóc hoa lan cattleya để có một vườn hoa rực rỡ sắc màu nhé.
Cách chăm sóc lan cattleya thơm ngào ngạt, đẹp mê hồn
Cách chăm sóc lan cattleya thơm ngào ngạt và đẹp mê hồn!
-
1
Thiết kế cấu tạo giá thể
Để hoa lan cattleya phát triển một cách mạnh mẽ và tươi tốt thì giá thể là yếu tố quan trọng đầu tiên mà bạn cần phải để tâm tới trong quá trình trồng và thực hiện việc chăm sóc cho nó. Cấu tạo giá thể cần phải được thay đổi sao cho phù hợp với từng vùng và từng mùa trong năm.
Giá thể trồng lan
Cụ thể là:
– Nếu trồng lan cattleya trên thân cây sống hoặc thân cây chết thì giá thể nuôi dưỡng sự phát triển của hoa chính là lớp vỏ cây.
– Nếu trồng lan cattleya trong chậu, bạn cần chuẩn bị giá thể đảm bảo có bề mặt khít và kín, đồng thời phần đáy tơi xốp, thoáng khí, thoát nước tốt để tránh trình trạng cây bị ngập úng, thối rễ trong mùa mưa hay do tưới nước quá nhiều.
– Riêng ở những vùng có khí hậu lạnh như Đà Lạt, nhiệt độ xuống thấp vào ban đêm sẽ làm cho rễ lan bị khô nước, teo lại khiến cây phát triển một cách èo uột. Do đó, bạn cần thiết kế giá thể có cấu tạo bít kín để giữ ẩm cho lan cattleya phát triển.
-
2
Cách bón phân trong quá trình trồng lan cattleya
Giống lan cattleya đặc biệt ở chỗ là nó có thể ra hoa vào bất cứ mùa nào trong năm (trừ một số ít loài) chỉ cần điều kiện là các bộ phận sinh trưởng của cây đã đủ trưởng thành và đủ dinh dưỡng để phát triển thành một giả hành mới. Vì lý do đó mà việc bón phân trong cách chăm sóc lan cattleya không chỉ là để duy trì sự phát triển của cây mà còn là cách để kích thích nó ra hoa nữa.
Là loài thực vật phụ sinh, lan cattleya có khả năng hấp thụ dinh dưỡng qua cả rễ, thân và lá. Trong đó, sự hấp thụ dưỡng liệu qua lá đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Vì vậy, khi muốn bón phân cho cây, bạn không nên chỉ tưới trực tiếp vào giá thể mà nên bón phân bằng cách phun sương (sử dụng hệ thống béc phun tự động hay bình xịt thuốc sát trùng) lên toàn bộ cây, đặc biệt là phần lá. Nếu số lượng lan ít, bạn có thể nhúng trực tiếp cây ngập trong dung dịch phân bón là tốt nhất.
Trong cách chăm sóc lan cattleya, bón phân bằng cách phun sương ướt toàn bộ cây
Sau đây là một số cách bón phân cho hoa lan cattleya:
– Sử dụng phân vô cơ: với cây con, bạn dùng phân vô cơ có công thức 30-10-10, còn với cây trưởng thành, bạn dùng phân vô cơ có công thức 20-20-20 hoặc 15-30-15. Mỗi lần tưới, bạn pha 1 thìa cà phê (khoảng 1 gr) phân bón trong 4 lít nước và tưới khoảng 1 – 2 lần trong một tuần. Tưới cho đến khi các giả hành chớm nụ thì chuyển sang bón phân vô cơ có công thức 10-20-20 và 6-30-30 với nồng độ và tần suất tương tự để hoa đậu chắc chắn, to và đẹp hơn.
Lưu ý là khi cây hoa lan đã bắt mọc chồi và bạn muốn nó ra hoa trong khoảng 3 tháng tới thì nên bón phân vô cơ có công thức 6-30-30 hoặc 10-55-10 với nồng độ và tần suất tương tự trên. Bạn phải hết sức cẩn thận vì chỉ cần có một điều kiện bất lợi nào đó trong quá trình sinh trưởng cũng sẽ kích thích cây trổ hoa.
– Sử dụng hỗn hợp phần vô cơ và phân hữu cơ loãng: Hỗn hợp phân này sẽ rất tốt cho sự phát triển của cây, đặc biệt là trong vòng 1 tháng khi cây bước vào mùa nghỉ ngừng mọi sự tăng tưởng. Tuy nhiên, bạn nên bón phân có công thức 10-20-30 hoặc 6-30-30 vào trước mùa ngừng tăng trưởng một tháng để giúp cây cứng cáp hơn. Sau đó, trong một tháng nghỉ của cây, bạn không cần phải tưới thêm phân nữa nhé.
-
3
Duy trì nhiệt độ và độ ẩm phù hợp
Để lan cattleya phát triển tốt, bạn cần duy trì nhiệt độ và độ ẩm phù hợp khi thực hiện cách chăm sóc lan cattleya. Giống lan này có khả năng chịu được khí hậu ở vùng nóng và vùng ôn đới, đặc biệt là thích nghi rất tốt với khí hậu ở Việt Nam với một biên độ nhiệt rất rộng nên bạn yên tâm là có thể thực hiện cách trồng lan cattleya ở tất cả các vùng từ Bắc chí Nam, thậm chí là các vùng cao như Tây Nguyên hay Tây Bắc.
Tuy nhiên thì điều kiện lý tưởng cho lan cattleya phát triển một cách tốt nhất là khoảng nhiệt 21 độ C (vào ban ngày) và 16 độ C (vào ban đêm) và độ ẩm đạt 40 – 70%. Đó là lý do khiến cho lan được trồng ở Đà Lạt luôn phát triển lớn hơn so với cây lan cùng loại được trồng ở thành phố Hồ Chí Minh, mặc dù rất ít sử dụng phân bón.
Trong môi trường phù hợp, lan cattleya phát triển tươi tốt
Là một giống lan có giả hành mập với khả năng tích trữ một lượng nước rất lớn đủ để nuôi cây phát triển nên bạn không cần phải tưới quá nhiều nước cho nó nhé. Việc dư thừa nước sẽ chỉ khiến cây trở nên èo uột, thậm chí là chết vì thối rễ. Do đó, kỹ thuật tưới nước cho hoa lan cattleya cũng phải hết sức đặc biệt.
– Ở thành phố Hồ Chí Minh, việc tưới nước là cần thiết nhưng tưới nhiều (trong điều kiện che sáng 50%) sẽ tạo môi trường nhiệt xuống dưới 25 độ C làm cây khó ra rễ. Chính vì vậy, sau mỗi lần tưới, bạn nên có thời gian cho cây khô ráo để kích thích quá trình mọc rễ nhé. Ngoài ra, việc tưới nước cũng thay đổi theo từng mùa nhất định. Vào mùa mưa (từ tháng 5 – tháng 11 hằng năm), bạn chỉ nên tưới mỗi ngày 1 lần vào khoảng 10 giờ sáng; vào mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau), bạn có thể tưới nước cho lan cattleya 2 lần một ngày vào lúc 9 giờ sáng và 3 giờ chiều. Tuy nhiên, đến khoảng tháng 3 và tháng 4, bạn lại phải giảm tần suất tưới nước chỉ còn 1 lần một ngày để tạo mùa nghỉ cho Lan trong khoảng 1 tháng nhé.
– Ở Đà Lạt, với độ ẩm không khí cao và sương mù thường xuyên thì bạn chỉ nên tưới nước cho cây 1 lần một tuần trong mùa khô và ngưng tưới nước hoàn toàn trong mùa mưa.
– Với các tỉnh thành phía Bắc có mùa khô ngắn, hay các tỉnh thành từ Huế đến Thuận Hải (khu Ninh Thuận, Bình Thuận) có mùa khô kéo dài thì việc tưới nước cho lan cattleya cũng cần tuân theo những kỹ thuật riêng cụ thể cho từng vùng.
-
4
Chế độ ánh sáng trong cách chăm sóc lan cattleya
Yêu cầu về chế độ ánh sáng thường khác nhau giữa các giống lan cattleya khác nhau, tuy nhiên thì hầu hết các giống đều thuộc loại cần ánh sáng nhưng không trực tiếp. Tốt hơn hết là bạn nên duy trì ở mức độ che sáng 50% và cường độ ánh sáng rơi vào khoảng 12.000 – 200.000 1m/m2 bằng cách thiết kế một giàn che có chất liệu tôn nhựa xanh.
Trong giàn treo, bạn không nên treo các chậu lan cattleya sát vào với nhau mà nên để khoảng cách từ 15 – 20 cm để đảm bảo sự thoáng khí, ngăn ngừa ốc sên và đảm bảo cây sẽ nhận đủ ánh sáng cho sự phát triển của nó. Tuy nhiên, nếu trồng lan cattleya trên sân thượng thì lại khác, bạn nên treo các chậu sát vào nhau để cây không bị ảnh hưởng nhiều bởi sức gió mạnh nhé.
Áp dụng chế độ che sáng 50% cho lan cattleya là cách chăm sóc lan cattleya
Nếu được gieo trồng trong một môi trường ánh sáng đạt tiêu chuẩn thì hoa lan cattleya sẽ có cánh dày cứng cáp, hoa to và có màu đậm. Trong điều kiện thiếu sáng, cây không chỉ chậm ra hoa mà hoa của nó còn có sức sống yếu ớt, nhạt màu và có khuynh hướng gục xuống. Còn nếu như thừa sáng, cây sẽ bị còi cọc, cháy nắng và chuyển màu vàng, đồng thời hoa của nó thường bé, háp nắng và có khuyết tật bẩm sinh.
-
5
Chăm sóc lan cattleya trong mùa nghỉ
Lan cattleya là một giống cây đặc trưng với mùa nghỉ kéo dài khoảng 1 tháng trong điều kiện khí hậu của Việt nam. Với các tỉnh phía Nam, mùa nghỉ của lan cattleya rơi vào tháng 4, các tỉnh phía Bắc là tháng 1 và các tỉnh từ Huế đến Ninh Thuận, Bình Thuận là tháng 8 hằng năm.
Trong 1 tháng mùa nghỉ của lan, cây không cần nhiều dinh dưỡng và nước
Trong 1 tháng nghỉ ngơi này, cây không cần nhiều dinh dưỡng và nước, để có cách chăm sóc lan cattleya tốt nhất, bạn cần chú ý đến các yêu cầu sau:
– Bạn nên đặt các chậu cây ở chỗ khô, mát và thoáng khí, đồng thời duy trì tưới một lượng nước phù hợp mỗi ngày một lần.
– Đảm bảo độ che sáng khoảng 10%, nhiệt độ duy trì càng thấp càng tốt, tốt nhất là 10 độ C ở những vùng lạnh và 25 độ C ở những vùng nóng.
-
6
Thay chậu và nhân giống lan cattleya
Khi trồng lan cattleya trong chậu, dù bạn có chăm sóc cẩn thận thế nào thì cũng sẽ có một số rễ bị úng thối nên bạn cần phải thay chậu để đảm bảo môi trường sinh trưởng của cây. Mặt khác, giống lan cattleya này phát triển rất nhanh nên song song với việc thay chậu, bạn nên tiến hành luôn việc nhân giống cây nhé.
Thay chậu:
Việc thay chậu cho lan cattleya có thể thực hiện vào bất cứ thời gian nào trong năm mà tỷ lệ sống vẫn cao, tuy nhiên, tốt nhất là bạn nên thực hiện vào đầu mùa mưa để cây có thể phát triển một cách mạnh mẽ nhất.
Kỹ thuật thay chậu trong cách chăm sóc lan cattleya
Trước khi thay, bạn ngâm chậu vào dung dịch nước thuốc ngừa rêu từ 30 phút đến 1 tiếng để rễ tróc ra. Sau đó, bạn dùng một chiếc kéo đầu nhọn đã được khử trùng để loại bỏ hết rễ thối, đồng thời cắt bớt những đoạn rễ quá dài (chỉ để lại khoảng 10 cm). Cuối cùng, bạn cột chặt cây lan cattleya vào chiếc chậu mới và để chậu ở nơi mát, ẩm, chờ cho đến khi cây ra rễ mới thì mới thêm giá thể vào chậu.
Sau khi thay xong, bạn đặt chậu cây trở lại vị trí cũ, tiến hành phun thuốc kích thích rễ, ngừng tưới nước trong một tuần và trong lần tưới nước trở lại đầu tiên, bạn nên tưới dung dịch pha hỗn hợp B1 (loại dùng cho thực vật) với Atonic hoặc tưới dung dịch Root – Plex (nồng độ pha 1 cc với 4 lít nước).
Nhân giống lan cattleya:
Lan cattleya là giống lan có giả hành nhưng không có thân nên nếu nhân giống bằng cách tách chiết 3 giả hành một thì cây sẽ không thể phát triển mạnh khỏe được, thậm chí là bị nhiễm bệnh.
Nhân giống lan cattleya
Với những chậu lan có 10 hành giả, bạn có thể cắt thành 3 đoạn vào khoảng 4 tháng trước mùa nghỉ. Sau đó, bôi vôi hoặc trét sơn vào các vết cắt, đồng thời phun thêm hỗn hợp thuốc trừ nấm và thuốc kích thích tạo rễ. Chờ cho đến mùa nghỉ, khi mỗi đoạn ra một hành giả mới và đạt đến độ trường thành thì bạn có thể tách mỗi đoạn ra và trồng vào chậu mới trong đầu mùa mưa. Việc thay chậu và tách chiết trong khoảng thời gian như vậy sẽ giúp cây phát triển tốt và cho hoa ngay trong năm luôn đấy nhé.
-
7
Xử lý sâu bệnh và các vấn đề khác
Giống như các loài hoa khác, lan cattleya cũng bị ảnh hưởng bởi nhiều loại sâu bệnh khác nhau, chẳng hạn như:
– Loại rệp son ánh nâu thường bám vào lá, vào giả hành, căn hành để hút nhựa của cây. Việc xử lý loài rệp này không hề khó, bạn chỉ cần làm lệch vị trí của lớp vỏ che chở thì nó sẽ chết nhanh chóng. Tuy nhiên, loài rệp son ánh nâu này sinh trưởng và phát triển với tốc độ chóng mặt nên nếu không xử lý kịp thời và thường xuyên, vườn lan cattleya sẽ khó tránh khỏi những hệ lụy đáng tiếc.
Bệnh rệp son nguy hiểm cho lan cattleya
– Loại gián cánh và bọ trĩ thường trú ẩn trong giá thể được làm bằng vỏ cây mục, xơ dừa, dớn vụn hoặc những giá thể pha trộn nhiều loại phân hữu cơ như phân bò, bánh dầu… Chúng sinh sôi, phát triển và cắn phá rễ cây lan cattleya. Để diệt trừ loại sâu bệnh này và bảo vệ cho vườn lan của mình, bạn nên dùng thuốc sát trùng Bassa với nồng độ 1/100 theo chu kỳ 2 tháng 1 lần.
– Các loài ốc sên trú ẩn trong chậu lan không chỉ ăn hết các rễ non mới ra mà còn tiết chất gây thối các chồi mới mọc. Để trừ khử chúng, bạn có thể ‘đánh bả’ bằng mồi trộn Matandehit hoặc rau xà lách, rau cải. Vào ban đêm, ốc sên sẽ bò ra để ăn và bạn dùng đèn soi để bắt chúng nhé.
– Bệnh thối lá, thối đọt có thể hình thành ở lá, giả hành hay căn hành do cây lan cattleya bị cháy nắng, sau đó lây lan rất nhanh ra các vùng khác. Khi cây bị nhiễm bệnh, bạn nên cắt bỏ hết những phần thối, đồng thời dùng Vadolin và thuốc nấm để bôi lên các vết vắt cho đến khi không còn dấu hiệu mềm thối nữa.
Bệnh thối lá, thối đọt ở lan
Trên đây là cách chăm sóc lan cattleya dành cho những ai yêu thích loài hoa ‘nữ hoàng’ có hương sắc vẹn toàn này. Bạn có thể tham khảo thêm cách trồng hoa oải hương, trồng hoa súng, trồng và chăm sóc hoa đồng tiền… để đa dạng hóa khu vườn hoa của mình nhé.
Chúc bạn thành công với những cách trồng hoa, chơi hoa trên ChaMeCuaCon.com!
