Hình ảnh những chú chó nghiệp vụ tìm kiếm tội phạm, bom mìn hay ma túy khá quen thuộc với mọi người. Nhưng bạn đã từng nghe chó được huấn luyện để tìm… kiến?
Tobias là một chú chó đặc biệt với nhiệm vụ đánh hơi tìm… kiến. Nghe thật lạ, nhưng hoàn toàn có thật.
“Kẻ” mà Tobias phải tìm là loài kiến Argentina – “tên xâm lăng” đáng sợ ở nhiều khu vực trên thế giới như Nam Phi, New Zealand, Nhật Bản, Úc, Ý hay Mỹ…
Cuộc “xâm lăng” đáng sợ
Một con kiến Argentina – (Ảnh: Sarah Gregg).
Santa Cruz là hòn đảo lớn nhất trong quần đảo Eo Biển cách 40km về phía nam California, Mỹ. Hệ sinh thái nơi đây vô cùng đa dạng với hơn 1.000 loại động thực vật nhưng đang bị đe dọa bởi loài kiến Argentina, trong đó có cả loài đại bàng đầu trắng và cáo đảo đặc trưng.
“Kẻ xâm lăng” đã đuổi những con ong thụ phấn, những loài kiến bản địa, làm hại loài nhện và những loại côn trùng khác đặc biệt quan trọng với hệ sinh thái của đảo.
Năm 1978, Ủy ban Bảo vệ thiên nhiên Mỹ đã mua lại hầu hết hòn đảo này để tiến hành nghiên cứu và đưa ra những biện pháp xử lý loài kiến Argentina, tuy nhiên trong một khoảng thời gian dài vẫn chưa có phương án nào khả thi.
Sau này Christna Boser – nhà sinh thái học của Ủy ban, đề xuất một chiến dịch trên không, theo đó sẽ rải từ trực thăng một loại chất lỏng cực nhỏ với vị ngọt pha thêm một loại chất độc loãng để diệt kiến Argentina.
Chiến dịch diễn ra mạnh nhất trong giai đoạn 2015-2016. Các nhà khoa học thông báo loài kiến này đã bị tiêu diệt toàn bộ. Tuy nhiên vẫn còn những nghi ngờ, vì mọi nỗ lực trước nay sẽ tan thành mây khói nếu có một đàn kiến sống sót.
“Anh hùng” xuất hiện
Kyren Zimmerman và Tobias đang tìm kiến tại đảo Santa Cruz, Mỹ – (Ảnh: Gary Andrew).
Và đó là lúc Tobias được giao nhiệm vụ. Một khi ngửi thấy loài mùi của pheromone để lại từ một loài kiến nào đó, Tobias sẽ ngồi xuống và thông báo với người dẫn chó với thái độ như một đứa trẻ đang đòi quà. Người này sẽ kiểm tra xem đây có phải loài kiến Argentina hay không.
Trong tháng 3 vừa qua, Tobias và ông Kyren Zimmerman – một người dẫn chó tình nguyện cho tổ chức Chó bảo vệ môi trường (có trụ sở tại Montana, Mỹ) đã trải qua đợt huấn luyện vài tuần để hiểu rõ về loài kiến Argentina. Sau đó họ được chuyển ra đảo bắt đầu nhiệm vụ.
Lùng sục đến cuối hè, leo núi và băng rừng, cặp đôi này vẫn chưa tìm thấy một đàn kiến Argentina mới nào trên đảo. Đây là dấu hiệu tốt cho thấy chiến dịch loại bỏ kiến thực sự có tác dụng.
Sau đó, Tobias được chuyển đến đảo San Clemente gần đó. Nhờ có nó, rất nhiều đàn kiến Argentina đã được phát hiện và tiêu diệt, góp phần ổn định lại hệ sinh thái trong khu vực.
Ngoài ra, Tobias cũng giúp khách du lịch trên đảo có thể thoải mái trải thảm trên bờ biển ngắm hoàng hôn trên đảo mà không phải lo lắng về loài kiến Argentina.
“Tobias ngày nào cũng được nhiều quà cho thành tích của mình”, ông Zimmerman cho biết.
Thêm nhiều “chiến binh”
Đảo Santa Cruz với hệ sinh thái đa dạng từng bị đe dọa bởi loài kiến Argentina – (Ảnh: Gary Andrew).
Loài chó từ lâu nổi tiếng về khả năng đánh hơi, và thường được dùng để tìm kiếm ma túy, bom mìn… Đến thập niên 90, ngày càng nhiều nhà khoa học huấn luyện chó để hỗ trợ cho việc bảo tồn thiên nhiên.
Tuy nhiên, Boser tin rằng không có một con chó nào khác trên thế giới được huấn luyện như Tobias để phát hiện kiến Argentina trong môi trường tự nhiên.
“Quan trọng nhất là chiến binh chó phải yêu thích công việc đang làm. Khi ấy nó chỉ cần được hướng dẫn”, Deborah Woollett – người đồng sáng tạo tổ chức Chó bảo vệ môi trường, cho biết.
Các nhà khoa học cho rằng dùng Tobias để kiểm tra những đàn kiến Argentina còn sót lại là cách đơn giản, tiết kiệm và hiệu quả.
Đồng thời, Boser và Woollett cũng đang nghiên cứu phương pháp huấn luyện mới cho chó có được kỹ năng này. Họ tin rằng những chú chó như Tobias sẽ ngày càng được săn đón.
Theo Tuổi Trẻ
