Hàng trăm năm nay, cứ sau ngày ông Công ông Táo, chợ hoa Tết lại họp một đoạn dài trên phố Hàng Lược và các con phố lân cận. Đã có thời, chợ là nơi tập trung những bông hoa tươi, những cành đào, quất đẹp nhất Hà Nội.
Theo sử sách, đây là một khu chợ hoa quy mô được xem là truyền thống được duy trì không chỉ trong suốt cả thế kỷ gần đây, mà còn có xuất xứ từ hàng ngàn năm trước khi kinh thành Thăng Long mới được xây dựng. Nơi đây là chỗ người nông dân trồng hoa, cây cảnh ở những làng hoa như Ngọc Hà, Tứ Liên, Nghi Tàm, Nhật Tân, Quảng Bá… mang các loại hoa, cây cảnh đến bán mỗi khi Tết đến Xuân về.
Điểm đặc biệt đầu tiên của chợ hoa là chỉ họp một lần duy nhất trong năm, bắt đầu từ 23 tháng Chạp cho đến tận ngày 30 và càng gần Tết thì càng đông. Người dân từ khắp các vùng trồng hoa lại mang đào, quất và đủ các chủng loại hoa Tết về họp chợ, tạo nên một không gian náo nhiệt mang đậm không khí Tết của Hà thành. Có lẽ vì nằm giữa 36 phố phường nên những người bán hoa cũng chọn hàng kỹ lưỡng hơn. Những bông hoa tươi nhất, đẹp nhất đều góp mặt tại đây.
Tuy chưa đến ngày họp chợ truyền thống, nhưng mấy hôm nay khu vực Hàng Lược đã đông người mua bán
Hoa bán tại đây phần lớn là hoa “truyền thống” như đào, hồng, cúc, lay-ơn, thược dược, vi-ô-lét, thủy tiên, hải đường, nhài cúc… Người mua cũng chỉ chăm chăm mua những loài hoa ấy, còn hoa từ các nơi khác như lan Đà Lạt, mai Sài Gòn… chiếm một phần khiêm tốn, chỉ như điểm xuyến để chợ hoa thêm phần sinh động.
Các loại hoa giả cũng được bày bán tại đây
Chợ hoa Hàng Lược thường họp kéo dài suốt từ sáng sớm cho tới tận đêm khuya, thậm chí sát lúc giao thừa chợ mới tan bởi những người bán hàng muốn nán lại để bán nốt các cây hoa cảnh. Mặc dù bây giờ mọi người có thể mua hoa, đào, quất… ở nhiều nơi khác nhau, nhưng nhiều gia đình Hà Nội vẫn giữ thói quen tới Hàng Lược trong phiên chợ hoa ngày Tết để mua sắm, thưởng thức không khí, vẻ đẹp của chợ hoa.
Trong dòng người nườm nượp đổ về chợ hoa Hàng Lược, nhiều người cố tìm cho mình một cành đào, cây quất, hay một chậu hoa ưng ý để mang về nhà trưng chơi trong những ngày Tết.
Chợ hoa Hàng Lược ngày xưa
Nhưng với nhiều người khác, đi chợ hoa Hàng Lược còn là một thú vui tao nhã, đến đây, người ta được thoả thích ngắm hoa hoặc cảm nhận một nét văn hóa Tết đặc sắc ở mảnh đất ngàn năm văn vật… Người Hà Nội đi chợ hoa thường ngắm nhiều hơn mua. Đó như một thú vui. Thế nên, có lẽ chỉ có người Hà Nội mới nói “đi chơi chợ hoa” mà không phải là “đi chợ mua hoa” như nhiều nơi khác.
Bất kỳ người Hà Nội gốc nào cũng có những ký ức tuổi thơ về chợ hoa Hàng Lược, lúc còn nhỏ theo bà, theo mẹ tung tăng nô đùa, xem và chơi chợ. Được đi chợ sắm đào quất chơi Tết cùng mẹ, cùng bà là cả một niềm vui sướng của những đưa trẻ mỗi dịp xuân về. Có lẽ vì thế, chợ hoa Hàng Lược đã trở thành một điểm đến hấp dẫn trong những ngày cuối cùng của năm cũ, khi con người ta bỏ lại đằng sau những lo toan, bộn bề của một năm và tìm về những giá trị, vẻ đẹp của văn hoá đất kinh kỳ.