Tại sao không vứt hết rác xuống núi lửa cho… tiện?

Ừ tại sao không nhỉ? Đơn giản là vì không thể…

Tại sao không thể xử lý rác bằng cách ném xuống núi lửa?

Tại Mỹ, ước tính mỗi năm thải ra tới hơn 250 triệu tấn rác thải, tương đương với 20kg/người/ngày. Còn tại Việt Nam, thống kê cho thấy mỗi người dân phải chịu trách nhiệm cho 200kg rác/năm.

Để xử lý rác thải, các quốc gia trên thế giới thường xây dựng các lò đốt rác. Nhưng điều này cũng khiến nhiều người thắc mắc: Tại sao không vứt hết rác xuống núi lửa cho… tiện? Chẳng phải đó là một lò đốt rác tự nhiên hay sao?

Đúng là nếu có thể đổ hàng tấn rác vào núi lửa thì… tiện thật, vì ít nhất cũng tiết kiệm được rất nhiều chi phí và thời gian đốt. Tuy nhiên, câu trả lời đơn giản chỉ là… không thể.

Chi phí thực chất sẽ rất lớn

Bạn tưởng rằng chi phí sẽ giảm đi ư? Nhưng không đâu bởi đầu tiên nếu muốn vứt rác xuống núi lửa, bạn sẽ phải kiếm một ngọn núi lửa “không nguội”– tức là vẫn đang hoạt động.

Trên thực tế thì không nhiều người sống gần những ngọn núi lửa như thế. Chính vì vậy, việc vận chuyển rác đến miệng núi lửa sẽ tốn rất nhiều thời gian, công sức, nhiên liệu và tiền bạc, nếu so với việc xử lý rác trong các lò đốt.

Không phải ngọn núi lửa nào cũng phù hợp

Ngay cả khi sống gần núi lửa, thì có một sự thật là không phải ngọn núi lửa nào cũng… xài được. Có phải khi nhắc đến núi lửa, bạn sẽ nghĩ đến những ngọn núi có sườn thoải, với một cái hố lửa trên đỉnh kiểu như hình dưới không?

Và bên trong cái hố đó sẽ là một hồ dung nham như thế này.

Trông thật hoàn hảo để vứt rác đúng không? Nhưng trên thực tế, không phải núi lửa nào cũng giống như vậy. Các chuyên gia cho biết, ngọn núi lửa phù hợp nhất để xử lý rác là dạng “núi lửa hình khiên” – shield volcano – là những ngọn núi lửa có sườn phẳng và độ dốc thấp, với dung nham phun chậm qua các kẽ nứt trên bề mặt Trái đất.

Một dạng núi lửa hình khiên – hình dạng giống khiên chiến binh ngày xưa.

Núi lửa Kilauea – núi lửa hình khiên tại Hawaii (Mỹ).

Tuy nhiên, phần lớn các núi lửa trên Trái đất là loại “stratovolcano”– loại núi lửa hình nón cao. Những loại núi lửa này thường có xu hướng “nổ” bất chợt khi áp suất khí nóng và dung nham bên trong trở nên quá cao. Hay nói ngắn gọn hơn, bạn ném rác xuống ngọn núi lửa “nhạy cảm” như thế này, bạn sẽ… chết chắc.

Ném rác vào núi lửa… có thể gây thảm họa

Nhưng dù bạn có đủ điều kiện: sống gần một ngọn núi lửa hình khiên, như ngọn Kilauea tại Hawaii chẳng hạn, thì việc xả rác xuống núi lửa cũng vô cùng nguy hiểm.

Đầu tiên là lượng khí độc núi lửa – gồm nhiều loại khí hình thành khi đốt lưu huỳnh như H₂S, SO₂… đủ để đưa một người đi gặp thần chết vì trong vòng 1 phút nếu hít phải quá nhiều.

Ngoài ra, còn một nguyên nhân rất quan trọng mà bạn nên xem trong video dưới đây – về cảnh ném một túi rác xuống dung nham tại Hawaii.

Các bạn có thể thấy, khi một túi rác có nhiệt độ bình thường rơi xuống dung nham có thể gây phun trào khá khủng khiếp. Và túi rác trong video mới chỉ nặng có 30kg thôi.

Như hình dưới đây, chỉ một vụ sạt đất tại khu vực Halemaʻumaʻu thuộc núi lửa Kilauea đã thổi dung nham cao tới hơn 80m. Vậy giờ hãy tưởng tượng với hàng tấn rác rơi xuống thì sẽ như thế nào?

Đó là chưa tính đến việc lượng khí thải của quá trình này sẽ tiến thẳng vào bầu khí quyển, gây tác hại rất lớn cho môi trường. Ở các quốc gia trên thế giới, hệ thống đốt rác luôn đi kèm một hệ thống ngăn và lọc khí độc trước khi thải ra môi trường. Do đó, việc đốt rác bằng núi lửa là không hề khả thi.

Ngoài ra, một số người cho rằng có thể sử dụng núi lửa để xử lý các loại rác độc hại, bao gồm rác thải hạt nhân. Nhưng rất tiếc, nhiệt độ trung bình của dung nham chỉ từ 700 đến 1.250 độ C – vẫn chưa đủ “đô” để làm tan chảy các loại rác này (nhiệt độ tan chảy của Uranium là gần 3.000 độ C).