Nhắc tới chăn nuôi bò sữa, mọi người sẽ nghĩ ngay đến nghề chăn nuôi đòi hỏi phải có vốn đầu tư cao và yêu cầu về kỹ thuật là tương đối phức tạp, nhưng cũng tương ứng với nó là lợi nhuận mang về có thể thay đổi cả một cuộc đời.
Chọn giống bò sữa
-
1
Đặc điểm ngoại hình
Bò có ngoại hình cân đối (chiều dài, rộng, sâu). Bầu vú rộng, đều, mềm, đầu thanh nhẹ, bốn chân chắc chắn.
-
2
Tầm vóc và khối lượng
– Đối với bò Hà Lan thuần 3-4 tuổi, P: 450-500 kg.
– Bò Hà-Việt 3-4 tuổi, P: 350-390 kg.
– Bò lai Sind 3-4 tuổi, P: 280 – 320 kg.
Xác định thể trọng theo 2 công thức:
a. Công thức Kaxinlo:
P (kg) = Vòng ngực (m) x Dài thân chéo (m) x 87,5
b. Công thức D.W Jonson:
P (kg) = (Vòng ngực x Dài thân chéo) / 10.800
-
3
Di truyền
Giống bố mẹ tốt, sản lượng sữa cao, chu kỳ cho sữa dài, khỏe mạnh.
-
4
Khả năng cho sữa
– Chu kỳ khai thác sữa:
+ Bò Hà – Việt : 270 – 300 ngày.
+ Bò lai Sind : 240 – 170 ngày.
– Năng suất sữa trung bình :
+ Bò Hà – Việt : 08 – 10 kg/ngày.
+ Bò lai Sind : 06 – 08 kg/ngày.
Ngoài ra điều kiện môi trường, khí hậu chuồng nuôi, cách chăm sóc nuôi dưỡng và cách vắt sữa cũng có ảnh hưởng đến thành phần và sản lượng sữa.
Phối giống bò sữa
-
1
Động dục của bò và thời điểm phối giống
– Thời gian động dục kéo dài 18-36 giờ, và sau khi đẻ 20-30 ngày thì lên giống trở lại. Thời điểm lên giống tốt nhất là vào lần động dục thứ 2 tức là 45-60 ngày sau khi đẻ (chu kỳ động dục 21 ngày). Đối với bò có sản lượng sữa cao thì nên phối giống vào tháng thứ 3 hoặc thứ 4 để kéo dài chu kỳ vắt sữa.
– Triệu chứng bò động dục: Bò ít ăn, giảm sữa, thường nhảy lên lưng con khác hoặc để con khác nhảy (nếu con ở dưới đứng yên thì bản thân con đó đang lên giống, nếu con ở dưới chạy thì con nhảy lại là con lên giống trừ trường hợp cả hai con đều lên giống).
Biểu hiện cơ quan sinh dục: Âm hộ sưng đỏ, chảy nước nhờn trong, lỏng sau đặc dần. Kiểm tra bên trong thấy tử cung cứng hơn bình thường, noãn sào to lên. Sau khi rụng trứng chỉ sống được 6-10 giờ.
– Xác định thời điểm phối giống, thời gian rụng trứng: 10-12 giờ sau khi kết thúc động dục còn tinh trùng sống trong cơ quan sinh dục của bò cái 12-18 giờ. Vì vậy ta phải phối giống cho bò 2 lần để rào trước, đón sau, tức là lúc bò chảy nước nhờn keo và đục, âm hộ sưng và chuyển màu đỏ sẩm.
-
2
Phương pháp phối giống cho bò sữa
– Phối giống trực tiếp: Cho bò đực nhảy trực tiếp nhưng ít lấy được giống tốt và hay bị lây truyền bệnh đường sinh dục. Thông thường người ta chỉ sử dụng phương pháp nầy đối với số bò tơ đã trưởng thành có trọng lượng nhỏ hoặc bò khó phối.
– Phối giống nhân tạo: Dùng tinh đông viên hoặc tinh lỏng đã chế sẳn đưa vào tử cung bò. Với phương pháp phối giống nhân tạo chúng ta có thể chọn giống theo đúng yêu cầu chăn nuôi phù hợp với giống bò mẹ để cho ra đàn con có chất lượng tốt.
